Μάκρη Νομού Έβρου
Είναι κάτι μέρη που δεν τα πιάνει το μάτι σου, θαρρείς πως δεν είναι τίποτα περισσότερο από ένα χωριό, με την πρώτη ματιά όμως ασκούν μια ανεξήγητη έλξη. Έτσι συμβαίνει με τη Μάκρη –ή τουλάχιστον έτσι συνέβαινε πριν από την παραθεριστική και τουριστική της αξιοποίηση. Τα 11 χιλιόμετρα που τη χωρίζουν από την Αλεξανδρούπολη καταβρόχθισαν τον γαλήνιο χαρακτήρα της φύσης και τη γοητεία του βιωμένου περιβάλλοντος. Κι όμως εντέλει κάτι έμεινε. Το νιώθεις καθώς διασχίζεις τον ελαιώνα και πλησιάζεις αυτόν τον σχεδόν άγνωστο ιστορικό οικισμό, που ξαναφύτρωσε τον 9ο αιώνα, σε αυτόν τον πανάρχαιο και πολλές φορές κατοικημένο τόπο, κι έγινε μια μικρή καστροπολιτεία πάνω στην Εγνατία, ανάμεσα στα ριζά της Ροδόπης και το Θρακικό Αρχιπέλαγος.
Η μικρή πολιτεία, όπως και ολόκληρη η Βυζαντινή Αυτοκρατορία, χρωστάει την αναγέννησή της στην ανάκαμψη και ανασυγκρότηση του κράτους ύστερα από τη μακροχρόνια κρίση του 640-843. Από την εποχή της βασιλείας του Μιχαήλ Γ΄ (842-867) ή του Βασίλειου Α΄ (867-886), ιδρυτή της «Μακεδονικής» δυναστείας, μέχρι την κατασκευή της σιδηροδρομικής γραμμής κατά μήκος της δυτικής όχθης του Έβρου (Αδριανούπολη-Αιγαίο) και την ανάδειξη του Δεδέ Αγάτς / Αλεξανδρούπολης σε νέο κέντρο της περιοχής, δηλαδή επί μία χιλιετία, η Μάκρη υπήρξε ο επικοινωνιακός κόμβος και το διοικητικό κέντρο στο θρακικό μέτωπο δυτικά του Έβρου, ανάμεσα στις δυο εβρίτισσες του Δέλτα, την Αίνο και την Τραϊανούπολη, στ’ ανατολικά, και τη Μαρώνεια στα δυτικά. Το διαπιστώνει και ο πιο ανυποψίαστος επισκέπτης μόλις διαβεί το κατώφλι της Αγίας Αναστασίας. Ενώ, ένας έμπειρος περί τα θρακικά, κατηφορίζοντας από τη σύγχρονη Εγνατία προς τη Μάκρη, θα ξαφνιαστεί αμέσως από την αιγαιοπελαγίτικη μικρογεωγραφία. Ένα γύρω ελιές! Μα πού βρέθηκαν ελιές στη Θράκη;