Ουάντι Ραμ / Ουάντι Ρουμ

Τον Ιούλιο του 1917, ο πρίγκιπας Φεϊζάλ, γιος του Χουσεΐν Ίμπν Αλή, βασιλιά των Αράβων από το 1916 και ηγέτη της Αραβικής Επανάστασης, βάδισε μαζί με τον Λώρενς της Αραβίας εναντίον των Τούρκων της Άκαμπα, διασχίζοντας το Wadi Rum. «Στον μανιασμένο ‘σαμάλ’ το δέρμα του προσώπου μας έσκαζε. Τα βλέφαρά μας ήταν σαν να είχαν πάθει τραχώματα. Τα ’νιωθα να τραβιούνται και να γυμνώνουν τα μάτια μου που ζάρωναν. Ένας πόνος περίεργος· αβάσταχτος.» T.E. Lawrens, Seven Pillars of Wisdom (Διαδοχικές επεξεργασίες-εκδόσεις του κλασικού έργου: από το 1921 ως το θάνατό του το 1935). Ελληνικός τίτλος: Επτά στύλοι της σοφίας.

Είναι αδύνατον να επισκεφθεί κανείς αυτό το τόσο απάνθρωπο και τόσο υπέροχο τμήμα της μεγάλης ΒΔ ερήμου της Πετραίας Αραβίας και να μην έχει στο νου του τον «Όρενς», όπως τον έλεγαν οι Άραβες που τον εμπιστεύτηκαν, τον πίστεψαν, τον θαύμασαν, τον ζήλεψαν, τον απαρνήθηκαν, όταν διαπίστωσαν ποιοι επρόκειτο να είναι οι νικητές του Μεγάλου Πολέμου. Ο Βρετανός αξιωματικός Τόμας Έντουαρντ Λώρενς, που περπάτησε όλη την οθωμανοκρατούμενη ακόμα Μέση Ανατολή και κατέγραψε όλα τα κάστρα της κι όλα τα δύσβατα περάσματα, γεννήθηκε στην Ουαλία τον Δεκαπενταύγουστο του 1888 και σκοτώθηκε σε δυστύχημα (;) στις 13 Μαΐου του 1935.

«...Προχωρήσαμε ακόμα τέσσερα μίλια και στρατοπεδεύσαμε κάτω από ακτινωτά δέντρα μέσα σε πυκνές συστάδες αγκαθωτών θάμνων, κενών από κάτω, που έμοιαζαν σαν παράγκες... Είχαμε μάθει να κοιμόμαστε χωρίς τίποτα πάνω από τα κεφάλια μας εκτός από το φεγγάρι και τ’ αστέρια, και χωρίς τίποτα στα πλάγια για να κρατά μακριά τους ανέμους και τους θορύβους της νύχτας. Αντίθετα λοιπόν μ’ αυτά, ήταν παράξενο αλλά και καθησυχαστικό να πλαγιάζουμε μέσα σε τοίχους με σκεπή από πάνω, ακόμη κι αν τοίχοι και σκεπή ήταν απλώς μπλεγμένα κλαριά που δημιουργούσαν ένα κάπως σκοτεινότερο δίχτυ απέναντι στον διάσπαρτο με αστέρια ουρανό. Όσο για μένα, ήμουν πάλι άρρωστος. Ο πυρετός μου ανέβαινε και το σώμα μου πονούσε πολύ από τα σπυριά και την τριβή στην ιδρωμένη σέλα μου.»