Παπαθανάση-Μουσιοπούλου, Συντεχνίες Θράκης (1985)
[Βιβλιογραφία]
Καλλιόπη Παπαθανάση-Μουσιοπούλου, Συντεχνίες και επαγγέλματα στην Θράκη, 1685-1920 (Εκδόσεις Πιτσιλός, Αθήνα 1985)
Λαογραφική εργασία στην οποία έχουν συγκεντρωθεί στοιχεία από γραπτές πηγές και επί μέρους μονογραφίας, καθώς κι από πολλές προφορικές διηγήσεις, σχετικά με τις κυριότερες επαγγελματικές συντεχνίες των Ρωμιών του οθωμανικού Βιλαετιού Αδριανουπόλεως / Edirne (που περιελάμβανε το μεγαλύτερο μέρος της ιστορικής Θράκης: Δυτικής, Βόρειας και Ανατολικής).
Η συγγραφέας, ιστορικός ειδικευμένη στα θρακικά θέματα, κατάγεται από την παρεβρίτικη Αίνο της Αν. Θράκης / Enez της Ευρωπαϊκής Τουρκίας κι ανήκει σε οικογένεια ανώτερων διοικητικών στελεχών που υπηρέτησαν στην Ελληνική Διοίκηση Θράκης τις πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα. Έτσι, εκτός από τη μελέτη των αρχείων, όπως του ελληνικού Υπουργείου Εξωτερικών (προξενικές αναφορές) και ορισμένων θρακικών Μητροπόλεων, η Κ. Π.-Μ. διαθέτει την σπάνια εμπειρία της βιωμένης παράδοσης. Επιπλέον, πήρε πληροφορίες από 56 «αφηγητές» – Θρακιώτες πρόσφυγες ή γηγενείς της Δ. Θράκης, που μετέφεραν κι αυτοί τα δικά τους βιώματα γύρω από επαγγελματικούς κώδικες, συνήθειες, γιορτές των συντεχνιών, ανέκδοτα κλπ.
Περιεχόμενα: Βραχυγραφίες σ. 8. Αφηγητές (κατάλογος ονομάτων, με τόπο καταγωγής) σσ. 9-10. Βιβλιογραφία σσ. 11-16. Προλεγόμενα σσ. 17-19 και Vorwort (στα γερμανικά) σσ. 20-23.
Μέρος Α΄ σσ. 25-46: Ρίζες του συντεχνιακού θεσμού, Βυζαντινές, αραβικές και μεσαιωνικές συντεχνίες της Δύσης, οργάνωση και σκοποί των ελληνικών συντεχνιών της Θράκης στην Τουρκοκρατία.
Στο Μέρος Β΄, σσ. 47-231, αναπτύσσεται το κύριο θέμα της εργασίας και παρουσιάζονται με αλφαβητική σειρά 38 συντεχνίες, άλλες πολύ συνοπτικά (όπως η ισχυρότατη Συντεχνία των Γουναράδων, σσ. 82-84, εδώ η παρουσίαση είναι πολύ ελλιπής) κι άλλες πολύ πιο αναλυτικά (όπως η Συντεχνία των Δουλγέρηδων, σσ. 85-108). Κάθε ενότητα κλείνει με βιβλιογραφικές αναφορές κι αναφορές των ονομάτων των αφηγητών.
Επίμετρο: Η γυναικεία συμβολή στις συντεχνίες της Θράκης σσ. 233-238. Επίλογος σ. 239. Ευρετήρια σσ. 240-244. Έργα της ίδιας σσ. 245-247. Σύνολο σελ. 248.
> Αναδημοσιεύουμε εκτενή αποσπάσματα από το βιβλίο στα Κείμενα (δες Συνοδευτικό υλικό).