Hirschon, Κληρονόμοι Μικρασιατικής Καταστροφής (2004)
[Βιβλιογραφία]
Renée Hirschon, Κληρονόμοι της Μικρασιατικής Καταστροφής. Η κοινωνική ζωή των Μικρασιατών προσφύγων στον Πειραιά, Ελιάνα Χουρμουζιάδου (επιμ.), Κώστας Κουρεμένος (μτφρ) (Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, Αθήνα 2004)
Αρχική έκδοση
Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου:
«Στην ελληνική ιστορία, το 1922 αποτελεί ορόσημο. Η Μικρασιατική καταστροφή σήμανε το τέλος του Ελληνισμού της Μικράς Ασίας και οδήγησε σε μια πρωτοφανή υποχρεωτική ανταλλαγή πληθυσμών –μια επιχείρηση εθνοκάθαρσης, με τους όρους της εποχής. Όπως προέβλεπε η Σύμβαση της Λωζάννης, που υπογράφτηκε τον Ιανουάριο του 1923, 350.000 μουσουλμάνοι αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τις εστίες τους στον ελλαδικό χώρο και πάνω από 1.000.000 ορθόδοξοι χριστιανοί ήρθαν πρόσφυγες στην Ελλάδα, αυξάνοντας τον πληθυσμό της χώρας κατά 25% μέσα σε δύο χρόνια.
Βασισμένη στην επιτόπια έρευνα της συγγραφέως αυτή η εθνογραφική μελέτη της Κοκκινιάς –που ξεκίνησε ως προσφυγικός συνοικισμός για να γίνει μια αστική συνοικία του Πειραιά– αποκαλύπτει ότι οι κάτοικοί της, πενήντα χρόνια μετά την εγκατάστασή τους, διατηρούσαν την αίσθηση της ιδιαίτερης ταυτότητάς τους, μολονότι μιλούσαν την ίδια γλώσσα με τους «ντόπιους Έλληνες», είχαν την ίδια θρησκεία και το ίδιο πολιτισμικό υπόβαθρο. Μέσα από την ανάλυση της διαδικασίας με την οποία δημιουργήθηκε και παγιώθηκε η αίσθηση της ξεχωριστής ταυτότητας, το βιβλίο εξετάζει την πολιτισμική συνέχεια και προσαρμογή, το ρόλο της μνήμης, τα σχήματα της κοινωνικής και της οικονομικής οργάνωσης, τη ζωή στη γειτονιά και τους ρόλους των φύλων, αλλά και την επίδραση των πολιτισμικών αξιών στο συμβολικό επίπεδο και στη χρήση του χώρου.
Δημοσιευμένο το 1989 (στα αγγλικά), το βιβλίο αποτελεί την πρώτη εκτενή εθνογραφική μελέτη ενός αστικού χώρου στην Ευρώπη και παραμένει ένα από τα λίγα έργα που εξετάζουν εις βάθος μια προσφυγική κοινότητα».
Πρόλογος της συγγραφέως στην ελληνική έκδοση (μτφρ Κωστούλα Σκλαβενίτη) σσ. 11-24. Πρόλογος στην πρώτη αγγλική έκδοση σσ. 25-31. Ευχαριστίες σσ. 31-33. Παραρτήματα σσ. 433-443. Σημειώσεις σσ. 445-455. Εικόνες: ένα δεκαεξασέλιδο με 26 φωτ, χωρίς σελιδαρίθμηση). Βιβλιογραφία σσ. 457-470. Ευρετήριο σσ. 471-481. Κατάλογος εικόνων σσ. 483-484. Σύνολο σελ. 486+16 (κυκλοφορεί χαρτόδετο και πανόδετο).