Η κτιστή προέκταση του υπόσκαφου καθολικού της Μονής Σουμελά (το 2003)
[Φωτογραφικό υλικό]

Μονή Σουμελά, Ανατολικός Πόντος, ο ναός φωτ 46α. Λήψη από τον «αυλόγυρο», δηλαδή την εγκοπή του βράχου, προς το σπήλαιο στα σπλάχνα του βράχου. Στο βάθος: ο τοίχος του 18ου αι., που έκλεισε το άνοιγμα του σπηλαίου προς τον «αυλόγυρο». Και σε πρώτο πλάνο: η κτιστή προσθήκη, που καταλήγει σε κόχη με ένα παράθυρο (το οποίο, ατυχώς, έχει ανακαινιστεί κατά χείριστο τρόπο). Αυτό το πρόσθετο τμήμα με τη μορφή «ναΐσκου» χρησίμευσε σαν Ιερό, λύνοντας το πρόβλημα της αντίστροφής προς τα ναοδομικά πρότυπα κατεύθυνσης του ιερού σπηλαίου, του οποίου το άνοιγμα είναι στα ανατολικά και η απόληξη, όπου φυλασσόταν η θαυματουργή εικόνα, βρίσκεται δυτικά. Η ανακατασκευή του μοναστικού συγκροτήματος, απόρροια της οικονομικής ευημερίας των μεταλλουργών της περιοχής Αργυρουπόλεως / Γκιουμούσχανέ (στην ενδοχώρα του Αν. Πόντου) στη διάρκεια του 17ου -18ου αι., προέβη σε δραστικές μετατροπές της βυζαντινής οργάνωσης του χώρου. Έτσι, οικοδομήθηκε κι αυτό το δεύτερο Ιερό, το οποίο, μαζί με τον τοίχο που έκλεισε το άνοιγμα του βράχου, άλλαξε την κατεύθυνση του καθολικού της μονής, ενσωματώνοντας και το ιερό σπήλαιο.

---

Αυτές οι επεμβάσεις ξενίζουν τον επισκέπτη, που δυσκολεύεται να αντιληφθεί τη δομή του κτίσματος. Ίσως το φωτ υλικό (μαζί με την κάτοψη που θα βρείτε εδώ) να ξεκαθαρίζουν κάπως την κατάσταση.