Κατσαφάνας, Το πνεύμα του Μυστρά (2014)
[Βιβλιογραφία]
Συντομογραφία
Κατσαφάνας, Το πνεύμα του Μυστρά (2014)
Μορφή Εντύπου / Δημοσιεύματος
Βιβλίο
Δημήτρης Γ. Κατσαφάνας, Το πνεύμα του Μυστρά. Πρόσωπα και ιδέες στις απαρχές του νέου ελληνισμού. Το ιστορικό-φιλοσοφικό τοπίο (Ιδιομορφή, Σπάρτη 2014)
ISBN / ISSN
ISBN 978-960-9728-06-5
Στοιχεία
Μία εξαιρετικά ενδιαφέρουσα μελέτη γραμμένη από τον φιλόλογο Δημήτρη Κατσαφάνα, ο οποίος αφιέρωσε τη ζωή του στην παιδεία, υπηρετώντας επί δεκαετίες στη Μέση Εκπαίδευση, καθώς και στην έρευνα της ιστορίας της Λακωνίας, κυρίως δε του Μυστρά. Με αυτό το βαθυστόχαστο έργο εμβαθύνει στο βιωμένο κοινωνικό, πολιτιστικό, πνευματικό και φιλοσοφικό περιβάλλον του Μυστρά και αφιερώνει το Δεύτερο Μέρος (σσ. 147-534) του συγγράμματός του στα εκατόν δέκα τελευταία χρόνια της βυζαντινής πολιτείας (1349-1460) και τις φυσιογνωμίες που διαμόρφωσαν τον τόσο ξεχωριστό χαρακτήρα της. Στο επίκεντρο βρίσκεται ο Γεώργιος Γεμιστός-Πλήθων, το έργο του, το όραμά του, το ταξίδι του στη Φλωρεντία, οι μαθητές του, οι οπαδοί του, οι λόγιοι που ταξίδεψαν έως τον Μυστρά για να τον γνωρίσουν, η απήχηση των ιδεών του. Τα αναλυτικά προσωπογραφικά στοιχεία που δίνονται για καθέναν από τους διανοούμενους, όπως και το κεφάλαιο «Λακεδαιμόνιοι βιβλιογράφοι» (σσ. 496-534), αποτελούν ένα άλλο εξαιρετικά ενδιαφέρον μέρος της μελέτης. Το Τρίτο Μέρος (σσ. 535-621) τιτλοφορείται «Η φιλοσοφική αντιμαχία κατοικεί θρυμματισμένη στον ιστορικό ορίζοντα και ταράζει τη νεοελληνική σκέψη. Από την πολιτιστική προς την πολιτική ταυτότητα» και το έργο κλείνει με το κεφάλαιο «Αντί επιλόγου – τελική θεώρηση» (σσ. 603-621). Βιβλιογραφία σσ. 623-631. Ευρετήριο σσ. 633-652. Θα ήταν παράλειψη αν δεν αναφέραμε ότι η έκδοση είναι πάρα πολύ προσεγμένη.
Λέξεις - κλειδιά
Άγιον Όρος / Άγιο Όρος.
Αναγέννηση.
Αριστοτέλης, αριστοτελικοί.
Βενετία.
Βησσαρίων, Καρδινάλιος.
Βιβλιοθήκη.
Βιογραφία.
Βυζαντινές αρχόντισσες.
Βυζαντινές πηγές.
Βυζαντινή Λακεδαίμων.
Βυζαντινή προσωπογραφία.
Γενοβέζοι.
Γεώργιος Αμιρούτζης.
Γεώργιος Παχυμέρης.
Γεώργιος Πλήθων Γεμιστός.
Γεώργιος Σχολάριος / Γεννάδιος, Οικουμενικός Πατριάρχης.
Γρηγόριος Παλαμάς, άγιος.
Δάντης, ποιητής.
Δημήτριος Κυδώνης.
Διαφωτισμός.
Ησυχασμός.
Θεσσαλονίκη.
Ιδεολογία.
Ισίδωρος, Μητροπολίτης Κιέβου.
Ιταλία.
Καθολική Εκκλησία / Λατινική Εκκλησία.
Καντακουζηνοί.
Κίνημα Ησυχαστών.
Κλήρος, κληρικοί.
Κρήτη.
Κυριακός εξ Αγκώνος / Αγκωνίτης.
Κωνσταντίνος ΙΑ΄ Παλαιολόγος.
Λακωνία.
Λατινική Εκκλησία.
Λατινοκρατία.
Λόγιοι.
Μεχμέτ Β΄ ο Πορθητής.
Μητρόπολη Λακεδαίμονος.
Μοναστήρια.
Μοριάς / Μωριάς.
Μυστράς.
Νεοπλατωνισμός, νεοπλατωνικοί.
Νικηφόρος Μοσχόπουλος.
Ορθόδοξη Εκκλησία.
Παλαιολόγεια αγιογραφική τέχνη.
Παλαιολόγεια αρχιτεκτονική.
Παλαιολόγεια εποχή.
Παλαιολόγοι.
Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως.
Πελοπόννησος.
Πλάτων / Πλάτωνας.
Πλάτων, πλατωνικοί.
Προσωπογραφία.
Πρώιμη Οθωμανική περίοδος.
Ρώμη.
Σπάρτη.
Σύγχρονη εποχή.
Σύνοδος Φλωρεντίας.
Υστεροβυζαντινή αριστοκρατία.
Υστεροβυζαντινή κοινωνία.
Υστεροβυζαντινή Κωνσταντινούπολη.
Υστεροβυζαντινή περίοδος.
Υστεροβυζαντινή φιλοσοφία.
Υστεροβυζαντινοί λόγιοι.
Φιλοσοφία.
Φλωρεντία.
Χρονικόν του Μορέως.