Παναγιωτόπουλος, Αρχείο Αλή Πασά τόμοι Α, Β, Γ, Δ (2007)
[Βιβλιογραφία]
Αρχείο Αλή Πασά, Συλλογή Ι. Χώτζη, Γενναδείου Βιβλιοθήκης της Αμερικανικής Σχολής Αθηνών, Βασίλης Παναγιωτόπουλος, Δημήτρης Δημητρόπουλος, Παναγιώτης Μιχαηλάρης (έκδοση, σχολιασμός, ευρετήρια), Ινστιτούτο Νεοελληνικών Ερευνών 95, (Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, Αθήνα 2007)
Τιτάνιο, αλλά απαραίτητο, το έργο των τριών ιστορικών που έφεραν σε πέρας έναν δυσκολότατο στόχο. Από την παρουσίαση της τετράτομης έκδοσης των 3.184 σελίδων, αντιγράφουμε: « Ο Αλή πασάς ο Τεπελενλής (π. 1744-1822), πασάς των Ιωαννίνων, αποτελεί μια αμφιλεγόμενη αλλά αναμφισβήτητα κυρίαρχη φυσιογνωμία της Ελληνικής Ιστορίας. Το μυθικό αυτό πρόσωπο παρουσιάζει ανάλογο ενδιαφέρον τόσο για την ιστορία της φθίνουσας Οθωμανικής Αυτοκρατορίας όσο και ειδικότερα για την αναδυόμενη εθνική ιστορία της Αλβανίας. Η τελευταία, μέσω της ανάδειξης Αλβανών πασάδων στα πασαλίκια της ευρύτερης περιοχής Αλβανίας και Ηπείρου και ιδιαίτερα του Αλή πασά στα Γιάννενα, βλέπει την αναβάθμιση της Αλβανικής παρουσίας στο οθωμανικό σύστημα διοίκησης και κάποιες πρόδρομες μορφές Αλβανικής εθνικής αφύπνισης.
Η γειτονία του Πασαλικίου των Ιωαννίνων με τα διεθνοποιημένα Επτάνησα που στα χρόνια του Αλή πασά είδαν να εναλλάσσονται τέσσερεις ξένες κυριαρχίες (Βενετική, Γαλλική, Ρωσική, Αγγλική), έδωσε αφορμή σε μια εντυπωσιακή σειρά ξένων συγγραφέων, της εποχής του αλλά και μεταγενέστερων, να ασχοληθούν με το πρόσωπό του και κάποια αλλά επιτεύγματά του, τη βάρβαρη συμπεριφορά και τα εγκλήματά του. Μερικά δημοσιευμένα έγγραφα που ο ίδιος έχει στείλει σε τρίτους, ή προέρχονται από διπλωματικές πηγές, δεν διαψεύδουν την αντιφατική εικόνα που ξεπηδάει μέσα από τις μαρτυρίες των αφηγηματικών έργων. Ωστόσο έλλειπε ως τώρα η μεγάλη αυθεντική πηγή πληροφοριών, δηλαδή το προσωπικό του αρχείο, που θα επιβεβαίωνε ή θα διέψευδε την επικρατούσα -ευρωπαϊκή και ελληνική- αντίληψη για το άτομο και τις πράξεις του. Αυτό το προσωπικό αρχείο του Αλή πασά, ή καλύτερα, το τμήμα του που έχει διασωθεί μέσα από δαιδαλώδεις και εν μέρει ανεξιχνίαστες συνθήκες, φυλάσσεται σήμερα στη Γεννάδειο Βιβλιοθήκη Αθηνών (1.500 περίπου ελληνικά έγγραφα) και δημοσιοποιείται στο σύνολό του μέσα από την παρούσα έκδοση. Με την πιστή μεταγραφή των εγγράφων, τον συστηματικό υπομνηματισμό και την παροχή κάθε δυνατής βοήθειας προς τον αναγνώστη (ευρετήρια, γλωσσάρια κ.ά.), διευκολύνεται η κατανόηση της λειτουργίας ενός πρωτόγονου ηγεμονικού συστήματος και μιας δυσνόητης γραφειοκρατίας που το συνοδεύει. Η έκδοση του Αρχείου του Αλή πασά ρίχνει ένα νέο ισχυρό φωτισμό σε μια από τις σπουδαιότερες περιόδους της Ελληνικής Ιστορίας.»ΤΟΜΟΣ Α. 1747-1808. Εισαγωγικά. Έγγραφα των ετών 1787-1800. Έγγραφα των ετών 1801-1808. Πανομοιότυπα εγγράφων. Σελίδες 810. ISBN του Α΄ Τόμου 978-960-7916-62-4
ΤΟΜΟΣ Β. 1809-1817. Έγγραφα των ετών 1809-1817. Πανομοιότυπα εγγράφων. Σελίδες 925. ISBN του Β΄ Τόμου 978-960-7916-63-1
ΤΟΜΟΣ Γ. 1818-1821. Έγγραφα των ετών 1818-1821. Έγγραφα Αχρονολόγητα. Πανομοιότυπα εγγράφων. Σελίδες 711. ISBN του Γ΄ Τόμου 978-960-7916-64-8
ΤΟΜΟΣ Δ. ΠΡΟΛΟΓΟΣ. ΕΙΣΑΓΩΓΗ. Δ/Α. ΕΝΑ ΔΟΚΙΜΙΟ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΛΗ ΠΑΣΑ. Ενημέρωση του αναγνώστη. Ληστής, πασάς, ηγεμόνας και πάντοτε απειθής. Ένας Αλβανός πασάς μεγάλης διάρκειας. Αλβανικά πασαλίκια. Προς την αλβανικότητα. Τάξη και ασφάλεια. Ο Αλή πασάς Επόπτης των Δερβενίων Σταθεροποίηση στο πασαλίκιο των Ιωαννίνων. Πρώτες υπηρεσίες προς την Υψηλή Πύλη. Μικρές ή μεγάλες στρατιωτικές δυνάμεις; Ρούμελη βαλεσής, αλλά στα Γιάννενα. Εδαφική επέκταση της εξουσίας του Αλή πασά. Η διάτρητη διοικητική χωροταξία των Οθωμανών. Αρματολισμός και Ορθόδοξη Εκκλησία. Τα Αλβανικά πασαλίκια Δελβίνου και Μπερατίου ως Γιαννιώτικη ενδοχώρα στους σχεδιασμούς του Αλή πασά. Τα Ιόνια νησιά ως ευρωπαϊκό έδαφος και η διπλωματία ενός περιφερειακού πασά. Τα οικονομικά του Αλή πασά. Η μετεξέλιξη ενός Οθωμανού πασά σε εν δυνάμει ηγεμόνα. Ένας Αλβανός-Οθωμανός πασάς σε μια πόλη του ελληνικού διαφωτισμού. Δ/Β. Αρχειονομικά και εκδοτικά ζητήματα. ΕΠΙΜΕΤΡΟ: Α' Η αλβανική ελληνοφωνία και τα Αρχεία ενός Οθωμανού πασά. Β΄ Ιωάννης Χώτζης. Σύντομο βιογραφικό. Γ' Δαμιανός Κυριαζής. Σύντομο βιογραφικό. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ. ΓΛΩΣΣΑΡΙ. ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΣΩΠΩΝ. ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΤΟΠΩΝ. ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΟΡΩΝ, ΑΞΙΩΜΑΤΩΝ, ΠΡΑΓΜΑΤΩΝ. ΠΙΝΑΚΕΣ ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΙΩΝ. ΔΙΟΡΘΩΤΕΑ. Σελίδες 840. ISBN του Δ΄ Τόμου 978-960-7916-65-5
Σύνολο σελ. του τετράτομου 3.184 (διαστάσεις 24x17) σκληρόδετο.