Νήματα, κεντήματα, βράκες και φουστάνια που χορεύουν
[Οπτικοακουστικό υλικό]

Η Ζωντανή Ενδυματολογική Συλλογή του Ανδρέα Πέρη-Παπαγεωργίου στη Λίμνη Ευβοίας (2022)

Ο παλαιός συνεργάτης του Ελληνικού Χοροδράματος της Ραλλούς Μάνου, χορευτής, δάσκαλος χορού και συλλέκτης ελληνικών παραδοσιακών ενδυμασιών, Ανδρέας Πέρης Παπαγεωργίου, και η Συλλογή που συγκρότησε με πολύ μεράκι, γνώση και βιωματικές εμπειρίες, μεταξύ 1960 και 2010. Όταν αποφάσισε να μεταφέρει όλον αυτόν τον πλούτο στη γενέτειρά του, τη Λίμνη Ευβοίας, για να φτιάξει σε ένα οικογενειακό σπίτι δύο μεγάλες εκθεσιακές αίθουσες και πολλούς αποθηκευτικούς χώρους –για όσες ενδυμασίες δεν χώρεσαν στο επισκέψιμο τμήμα του σπιτιού – δεν αρκέστηκε στην έκθεση. Θέλησε να ζωντανέψει τη Συλλογή και ο καλύτερος τρόπος ήταν να ξαναφορεθούν όλα τα ρούχα. Βράκες και φουστάνια, μαντήλες και κεφαλομάντηλα, ζώνες και ζωνάρια, σιγκούνια, ό,τι είχε και δεν είχε ο πάντα χαμογελαστός, καλοσυνάτος και υπομονετικός κυρ Αντρέας, ο άνθρωπος που συνεργάστηκε στα νιάτα του με τον Τσαρούχη, τον Βασιλείου, τον Στεφάνου και τόσες άλλες προσωπικότητες που δούλεψαν στο Ελληνικό Χορόδραμα, βγήκαν από τα μπαούλα και τις προθήκες για τα μέλη του τοπικού Πολιτιστικού Συλλόγου Παραδοσιακών Χορών «Το Λύμνι», που ίδρυσε ο ίδιος. Κι ο κυρ Αντρέας δίδαξε χορούς στη γενέτειρα, χόρεψε και ο ίδιος, δίδαξε τραγούδια, τραγούδησε και ο ίδιος (στο ντοκιμαντέρ ακούγεται η φωνή του γέροντα στα 6΄), και φρόντιζε να φορεθούν σωστά οι πάνω από 200 πλήρεις ενδυμασίες που έχει στη Συλλογή του. Για αυτό τη χαρακτηρίσαμε «Ζωντανή Ενδυματολογική Συλλογή».

---

Όμως ο Ανδρέας Παπαγεωργίου (Πέρης είναι το καλλιτεχνικό του όνομα) είναι ένας ιδιότυπος συλλέκτης. Οι βαφές και τα νήματα, τα υφάσματα, οι τσόχες και τα κεντίδια, οι ποδιές, τα φλουριά και οι αλυσίδες, τα στριφώματα και οι τρέσες, ήταν ο παραδοσιακός μικρόκοσμός του, τον οποίο δεν θέλησε ποτέ να εγκαταλείψει. Κι αν δεν έβρισκε κάποιο κομμάτι της φορεσιάς για να αγοράσει και να συμπληρώσει την κάθε ενδυμασία, απλώς το έφτιαχνε ο ίδιος. Το έραβε, το κεντούσε, το ύφαινε, το έβαφε, ή μπάλωνε οτιδήποτε ήταν πολύ φθαρμένο. Κατασκεύαζε, δηλαδή, ένα μέρος της Συλλογής, όπως θα έκανε πριν από εκατό ή διακόσια χρόνια αν ζούσε σε μια παραδοσιακή κοινωνία. Άλλωστε, και αυτός, όπως και η μητέρα του και η γιαγιά του, δεν δέχτηκαν ποτέ ότι αυτά ήταν «παράδοση». Ήταν απλά: η ζωή, η ζωή τους. Για αυτό συνέχισε να τραγουδάει και να χορεύει με τους συμπατριώτες και τις συμπατριώτισσές του μέχρι τα ενενήντα του.

---

Δυστυχώς, τώρα, δυσκολεύεται να κατέβει τις σκάλες. Αλλά σε όλες τις συνεντεύξεις που του πήραμε τα τρία τελευταία χρόνια, έμοιαζε έτοιμος να ξαναφορέσει τη γαλάζια λιμνιώτικη βράκα και να σύρει πρώτος τον χορό. Τον ευχαριστούμε για όλα. [EKF και MK, 2023]

Φωτογραφία: Γιάννης Φαφούτης, Βασίλης Δούκουρης, Ιάσων Αθανασιάδης, Garth Fowden, Γιάννης Μπλουκίδης. Βιντεοσκόπηση της Συλλογής: Γιάννης Φαφούτης. Φωτογραφικό και οπτικοακουστικό υλικό από το αρχείο του Ανδρέα Πέρη Παπαγεωργίου, του Γιάννη Φαφούτη και από τα Γενικά Αρχεία του Κράτους – Τοπικό Αρχείο Λίμνης (Β.Ν. Δούκουρης).

---

Μοντάζ: Pietro Radin