Μ. Κορομηλά, Μυστράς. Εκπομπή 2η: Από το 1218 έως το 1259
[Οπτικοακουστικό υλικό]

«Ηύρεν βουνίν παράξενον, απόκομμα εις όρος, λαμπρόν κάστρον το έποικεν και μέγα δυναμάριν»

Η δεύτερη από μία σειρά πέντε (ωριαίων) εκπομπών με θέμα την ιστορική εξέλιξη της καστροπολιτείας από τα μέσα του 13ου αιώνα, όταν οι Φράγκοι ίδρυσαν το κάστρο του Μυστρά, το οποίο αναγκάστηκαν να παραδώσουν στον αυτοκράτορα Μιχαήλ Η΄ Παλαιολόγο, το 1262, έως και τον 20ό αιώνα, όταν οι κάτοικοι εγκαταλείπουν τον Μυστρά για να εγκατασταθούν στη νεόδμητη Σπάρτη και η καστροπολιτεία, που χρησιμεύει σαν νταμάρι για έτοιμο οικοδομικό υλικό, μετατρέπεται σε αρχαιολογικό χώρο.

---

Στη δεύτερη εκπομπή, μετά από μία σύντομη εισαγωγή και σύνδεση με την πρώτη, παρακολουθούμε τις εξελίξεις στη Λακωνία την εποχή των ηγεμόνων Γοδεφρείδου Β΄ Βιλλαρδουίνου, 1218-1246, και Γουλιέλμου Βιλλαρδουίνου, 1245-1278. Ο Γουλιέλμος (ο «μισσίρ Γυλιάμος», όπως τον έλεγαν οι Έλληνες) ήταν αυτός που ίδρυσε το κάστρο του Μυστρά, σε έναν ακατοίκητο κωνικό λόφο που ελέγχει το πέρασμα από τον Ταΰγετο προς την Κοιλάδα του Ευρώτα, όπου οι Βιλλαρδουίνοι είχαν κτίσει το παλάτι τους (που ονομαζόταν La Cremonie) στη δυτική όχθη του Ευρώτα. Το έργο ολοκληρώθηκε το 1249. Στο μεταξύ, ύστερα από μακρά πολιορκία, είχε κατακτήσει την καστρόπολη της Μονεμβασιάς. Περιγράφεται η ζωή του φραγκοκρατούμενου Μοριά, οι οικονομικές και κοινωνικές σχέσεις που επικρατούσαν, κυρίως επί Γουλιέλμου.

---

Αναφορές γίνονται στην καλλιέργεια της αμπέλου και της ελιάς, της μουριάς, καθώς και στη σηροτροφία. Επίσης, στο νομισματοκοπείο που ιδρύθηκε στην Ανδραβίδα (η έδρα του Πριγκιπάτου της Αχαΐας στον νομό Ηλείας). Αναφορές και στα κάστρα Κλαρέντσα και Χλεμούτσι, καθώς και στους Βενετούς εμπόρους της Δυτικής και Νοτιοδυτικής Πελοποννήσου.

---

Το δεύτερο μισό της εκπομπής είναι αφιερωμένο στον πόλεμο που έκανε ο Μιχαήλ Β΄ Αγγελοδούκας Κομνηνός, δεσπότης της Ηπείρου και πεθερός του Γουλιέλμου Βιλλαρδουίνου, μαζί με τους συμμάχους του, εναντίον των Παλαιολόγων της Αυτοκρατορίας της Νικαίας, το 1259. Μαζί με τον Μιχαήλ εξεστράτευσε και ο Γουλιέλμος (παντρεμένος με την Άννα Αγγελοδούκαινα Κομνηνή, κόρη του Μιχαήλ). Η μάχη, που δόθηκε στην πεδιάδα της Πελαγονίας (στη σύγχρονη Π.Γ.Δ. της Μακεδονίας), είχε ως αποτέλεσμα τη σύλληψη του άνθους της φράγκικης ιπποσύνης. Αιχμάλωτος του Παλαιολόγου ήταν και ο Γουλιέλμος Βιλλαρδουίνος. Τα λίτρα που ζήτησε ο Μιχαήλ Η΄ ο Παλαιολόγος ήταν να του παραδοθεί ολόκληρο το Πριγκιπάτο της Αχαΐας.

---

Εδώ, αφήνοντας στην αιχμαλωσία τους ιππότες, τελειώνει η δεύτερη εκπομπή. Διαβάστηκαν αποσπάσματα από το Χρονικόν του Μορέως και τον Μυστρά του Στήβεν Ράνσιμαν.

---

Μουσική παρεμβάλλεται ή συνοδεύει τον λόγο, ενώ διαβάστηκαν και σκωπτικοί «ποιητικοί αυτοσχεδιασμοί» γραμμένοι από τη ΜΚ, ειδικά για τις ανάγκες της εκπομπής.

---

>>>>>>>>>>>>>>>>>> Χαρτογραφήματα, κατόψεις, φωτογραφίες κ.ά. θα βρείτε στο Συνοδευτικό Υλικό <<<<<<<<<<<<<<<<

Τεχνικός ηχοληψίας Χριστίνα Σκάντζικα

---

Μαρίνα Κόκορη, επεξεργασία ηχογραφημένου υλικού – τελική μορφή για το ΑΠΑΝ