Milton, Paradise Lost (2008)
[Βιβλιογραφία]
Giles Milton, Paradise Lost. Smyrna 1922: The Destruction of Islam’s City of Tolerance (Sceptre, London 2008)
Ιστορική μελέτη, δημοσιογραφική έρευνα και συνεντεύξεις. Είναι εντυπωσιακό το γεγονός ότι 85 χρόνια μετά την καταστροφή της «πιο κοσμοπολίτικης πολιτείας» της Ανατολής, η οθωμανική Σμύρνη εξακολουθεί να προκαλεί το ενδιαφέρον γνωστών συγγραφέων, όπως ο Μίλτον, ο οποίος ξέρει να διηγηθεί μια από τις μεγαλύτερες τραγωδίες του 20ού αιώνα. Ο υπότιτλος, «η αποδόμηση της ισλαμικής πόλης της ανεκτικότητας», αποκαλύπτει το στοιχείο που τον οδήγησε να στραφεί σε αυτόν τον «χαμένο παράδεισο» και να παρακολουθήσει τις ιστορικές εξελίξεις –και τις ιδεολογικές-κοινωνικές διαφοροποιήσεις που συμβαίνουν στην Οθωμανική Αυτοκρατορία– σε συνδυασμό με τις πολιτικές συγκυρίες της πρώτης εικοσαετίας του περασμένου αιώνα, που κορυφώνονται με τις διώξεις σε βάρος των Χριστιανών (1914-1918), για να φτάσει έως την Καταστροφή του 1922. Η νέα θεώρηση που φέρνει το βιβλίο είναι από την πλευρά της Κοινότητας των Λεβαντίνων, μία σημαντική συνιστώσα της σμυρναίικης κοινωνίας, θύμα και αυτή της σύγκρουσης των εθνικισμών και των αποτρόπαιων βιαιοτήτων στις οποίες επιδόθηκαν οι τουρκικές δυνάμεις μετά την ανακατάληψη της Σμύρνης.
Στο βιβλίο περιλαμβάνονται συνεντεύξεις με αυτόπτες μάρτυρες, ενώ έχει χρησιμοποιηθεί σημαντικό αρχειακό υλικό. Παρά τα ενδιαφέροντα στοιχεία και τη σύγχρονη ματιά, τον γοητευτικό τρόπο γραφής και τις πολύ χρήσιμες Σημειώσεις – Πηγές (σσ. 387-413), το βιβλίο θα διαβαζόταν πιο ευχάριστα αν ήταν λιγότερο φλύαρο. Σελίδες 450 (σκληρό εξώφυλλο).
Σχεδόν ταυτόχρονα με την αγγλική έκδοση κυκλοφόρησε και η ελληνική.