ΟΥΚΡΑΝΙΑ

Τμήμα της μεγάλης σκυθικής ερημίας, της απέραντης ευρασιατικής στέπας και του «μοιραίου διαδρόμου» που ακολούθησαν επί χιλιετίες δεκάδες μετακινούμενες φυλές, ομάδες και νομάδες για να προωθηθούν προς τον Δούναβη και την «Δύση». Τόπος της πρώτης μόνιμης εγκατάστασης των Ρως και των Ανατολικών Σλάβων, που κατέβαιναν με μονόξυλα τον Δνείπερο. Κοιτίδα του μεσαιωνικού πολιτισμού των Ρώσων και κέντρο της Ηγεμονίας του Κιέβου (9ος-13ος αι.).

Μαύρη γη σκαμμένη από τις οπλές των αλόγων, ουννικών, μογγολικών, πολωνικών, μοσχοβίτικων, κοζάκικων, ναπολεόντειων. Κατακερματισμένη επί αιώνες ανάμεσα στην Πολωνία, το Δουκάτο της Λιθουανίας, την τσαρική Ρωσία, την Οθωμανική και την Αυστριακή Αυτοκρατορία, ενώ το μεγαλύτερο μέρος της απέραντης στέπας στα νότια της χώρας ανήκε στο ταταρομογγολικό Χανάτο της Κριμαίας (13ος αι.- τέλη 18ου αι.). Πατρίδα της μεγάλης κεντροευρωπαϊκής εβραϊκής διασποράς, που έζησε τα απανωτά πογκρόμ και τις ομαδικές απελάσεις. Πόλεις και ύπαιθρος ξεπατωμένες από τα σταλινικά αναπτυξιακά προγράμματα, τις γερμανικές ερπύστριες, την αλόγιστη εκβιομηχάνιση και την έκρηξη του Τσερνόμπιλ (1986). Μήλο της έριδος ανάμεσα σε Ουκρανούς και Ρώσους, μετά την διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης (1991).

Η μετέωρη και πλούσια σε φυσικούς πόρους Ουκρανία, που παραπαίει μεταξύ Ανατολής και Δύσης βαδίζοντας τον δύσκολο δρόμο του εκδημοκρατισμού και της ομαλοποίησης του πολιτικού βίου, είναι η δεύτερη μεγαλύτερη χώρα της Ανατολικής Ευρώπης. Η επικράτειά της καλύπτει όλον τον Βορρά της Μαύρης Θάλασσας από το Δέλτα του Δούναβη μέχρι την ρηχή Θάλασσα του Αζόφ, ενώ η χερσόνησος της Κριμαίας, στα νότια της χώρας, εισχωρεί βαθιά στη μαυροθαλασσίτικη λεκάνη και την χωρίζει σε ανατολικό και δυτικό τμήμα.

Σε όλη την ενδοχώρα είναι διάσπαρτοι οι σκυθικοί τύμβοι, τα μοναδικά κτιστά κατάλοιπα του πολιτισμού των Σκυθών. Και στο εκτεταμένο παράκτιο μέτωπο είναι πυκνότατα τα αρχαιοελληνικά κατάλοιπα, ό,τι απέμεινε από τις ισχυρές πόλεις-κράτη του ευξεινοποντιακού Βορρά που αφανίστηκαν η μία μετά την άλλη στην διάρκεια της Ύστερης Αρχαιότητας (3ος-6ος αι.) και της μεγάλης μετανάστευσης των λαών. Μόνη εξαίρεση τα νότια παράλια της Κριμαίας, όπου τα βουνά προστάτεψαν τις ελληνικές εγκαταστάσεις έως τα τέλη σχεδόν της Βυζαντινής εποχής. Αλλά οι Έλληνες δεν έπαψαν ποτέ να επιστρέφουν σε αυτόν τον μακρινό τόπο της ελληνικής διασποράς. Η Οδησσός έχει πολλά να διηγηθεί. Η περιοχή της Μαριούπολης ακόμα περισσότερα. Ενώ στο «χρυσό» Κίεβο, πρωτεύουσα της Ουκρανίας, η Αγία Σοφία θα θυμίζει πάντα την πρώτη εποχή του εκχριστιανισμού της χώρας και τους πνευματικούς της δεσμούς με την βυζαντινή Κωνσταντινούπολη.