Κοντοσκάλι – Μαρμαράς

Σε αυτή την ενότητα της παλαιάς Πόλης περιλαμβάνονται οι γειτονιές που κατηφορίζουν τις νότιες πλαγιές του 2ου και 3ου Λόφου (από τον Φόρο του Κωνσταντίνου και τον Φόρο του Θεοδόσιου) έως το μέτωπο του Μαρμαρά κι εκτείνονται ανάμεσα στο οθωμανικό συγκρότημα Κιουτσούκ Αγιάσόφια (όπου ο βυζαντινός ναός των Αγίων Σεργίου και Βάκχου) και την συνοικία της Βλάγκας / τ. Langa.

Κέντρο όλης αυτής της περιοχής είναι το Κοντοσκάλι / τ. Kumkapı, γνωστό σήμερα για τις ψαροταβέρνες και τα άλλα εστιατόρια που βρίσκονται σε έναν κάθετο στην θάλασσα δρόμο. Αλλά στο Κοντοσκάλι / Κούμκαπού, όπου άλλοτε κυριαρχούσαν πληθυσμιακά οι Ρωμιοί και οι Αρμένιοι, βρίσκονται: και η έδρα του Πατριαρχείου των Αρμενίων (της Αποστολικής Αρμενικής Εκκλησίας ή Γρηγοριανής) κι απέναντι το εκκλησιαστικό συγκρότημα με τους τρεις πατριαρχικούς ναούς, και πολλές αρμενικές εκκλησίες, και δύο μεγάλα χριστιανορθόδοξα συγκροτήματα, αυτό της Παναγίας της Ελπίδας και το γειτονικό του της Αγίας Κυριακής, με τα ενοριακά τους σχολειά, και το ερειπωμένο κτίσμα της ρωμαίικης Αδελφότητος «Η Ειλικρίνια», και πολλά αγιάσματα και μερικές πολύ ενδιαφέρουσες οθωμανικές κρήνες.

Ακολουθώντας τον εσωτερικό κεντρικό δρόμο, τον παράλληλο προς την θάλασσα, από το αναστηλωμένο Κιουτσούκ Αγιάσόφια προς την Βλάγκα, δρόμο με μεγάλα σκιερά δέντρα στην αρχή του, δεν έχει παρά να ξεστρατίζει κανείς κάθε τόσο στα κάθετα σοκάκια για να ανακαλύψει όλα αυτά –παραβλέποντας, όσο είναι δυνατόν, την απουσία των παλαιών κατοίκων και την εγκατάσταση των οικονομικών μεταναστών στα ρημαγμένα τριώροφα της περιοχής. Εξάλλου η σημερινή πανσπερμία μπορεί να παραπέμπει και στην Βυζαντινή περίοδο, γιατί εδώ υπήρχαν δύο λιμάνια τα οποία έχουν εντελώς καλυφθεί.