Schreiner, Κωνσταντινούπολη (2014)
[Βιβλιογραφία]

Ο βυζαντινολόγος Πέτερ Σράινερ, ομότιμος καθηγητής Βυζαντινών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο της Κολωνίας, πρόεδρος του Επιστημονικού Συμβουλίου του Γερμανικού Κέντρου Μελετών στη Βενετία και αντεπιστέλλον μέλος της Αυστριακής Ακαδημίας Επιστημών, είναι ένας από τους ειδήμονες στον τομέα της ιστορίας της βυζαντινής πρωτεύουσας. «Το βιβλίο αυτό δεν είναι ένας οδηγός της πόλης που ξεναγεί τον επισκέπτη, μέσα από συγκεκριμένη διαδρομή, στο αρχιτεκτονικό και πολεοδομικό παρελθόν της σημερινής Κωνσταντινούπολης / Ιστανμπούλ. Στόχος του είναι να συνοδέψει τον αναγνώστη προκειμένου να μπορέσει να τοποθετήσει στον ιστό της πόλης τα μνημεία της βυζαντινής Κωνσταντινούπολης, τόσο εκείνα που σήμερα είναι ακόμη ορατά όσο και εκείνα που έχουν χαθεί και μπορούν στην καλύτερη περίπτωση να εντοπιστούν τοπογραφικά» γράφει στον Πρόλογο της γερμανικής έκδοσης το 2006. Όμως το βιβλίο του είναι δεν είναι απλά μια συντροφιά για κάποιον που ενδιαφέρεται για τα τοπογραφικά της Πόλης. Πρόκειται για την κατασταλαγμένη θεώρηση της πολεοδομικής δομής αυτής της τόσο ξεχωριστής πόλης, συνδυασμένη με την πολιτιστική ιστορία της. Ένα πολύ δύσκολο έργο επειδή τα ερευνητικά δεδομένα δεν επαρκούν για να ανασυνθέσει κανείς την αρχαιολογική της όψη και, πολύ παραπάνω, να την εντάξει στο ιστορικό και πολιτιστικό της πλαίσιο. Ο Σράινερ μας έδωσε ένα διαυγές, συνοπτικό και γοητευτικό ανάγνωσμα, το οποίο απευθύνεται στο ευρύ κοινό και είναι ό,τι καλύτερο έχει εκδοθεί μέχρι σήμερα σχετικά με το θέμα. Ειδικής βαρύτητας είναι η προσθήκη που κάνει στον Πρόλογο στην Ελληνική Έκδοση (σ. 10) «Η μετάφραση του τόμου στα ελληνικά αποτελούσε ανέκαθεν προσωπική μου επιθυμία, και χαίρομαι που, έστω και καθυστερημένα, εκπληρώθηκε. Για τον Έλληνα αναγνώστη η Κωνσταντινούπολη δεν είναι ξένη πόλη, έστω κι αν δεν είχε ενδεχομένως ποτέ την ευκαιρία – όπως άλλωστε και οι περισσότεροι Βυζαντινοί – να την επισκεφθεί. Παραμένει εντούτοις πάντα η πρωτεύουσα του πνευματικού του παρελθόντος».

Περιεχόμενα: Πρόλογος στην Ελληνική Έκδοση (σσ. 9-10), Πρόλογος (σσ. 11-12). Σχεδιάγραμμα της Κ/Πολης σ. 13. Ι. Εισαγωγή – Προϋποθέσεις και μέθοδοι σσ. 15-28. ΙΙ. Η Κωνσταντινούπολη ως κέντρο της αυτοκρατορίας σσ. 29-89. ΙΙΙ. Ο αυτοκράτορας και η αυλή σσ. 90-115. IV. Ο λαός και η κοινωνία σσ. 116-154. V. Η οικονομική ζωή της Κωνσταντινούπολης σσ. 155-171. VI. Το θρησκευτικό κέντρο: Πατριαρχείο, εκκλησίες και μονές σσ. 172-195. VII. Το πνευματικό κέντρο: παιδεία και λογιοσύνη σσ. 196-209. VIII. Η Κωνσταντινούπολη στα μάτια των συγχρόνων σσ. 210-215. Βραχυγραφίες – Βιβλιογραφία σσ. 217-246. Πηγές σχεδίων σ. 247. Ευρετήριο (σύνταξη: Κώστας Σπαθαράκης) σσ. 249-260. Εκτός από μερικά χαρτογραφικά σκαριφήματα που συνοδεύουν το κείμενο, περιλαμβάνεται ένα δεκαεξασέλιδο με έγχρωμο και μαυρόασπρο εικονογραφικό υλικό μεταξύ των σελίδων 126-127 (εκτός σελιδαρίθμησης). Η ελληνική έκδοση κυκλοφορεί σε χαρτόδετη και πανόδετη μορφή.