Ιερό Κλοπεδής: Άποψη της δυτικής κρηπίδας του Ναού Β (τέλη 6ου ή αρχές 5ου αι. π.Χ.)
[Φωτογραφικό υλικό]
Οι ανασκαφές αποκάλυψαν οικιστικά λείψανα, στη θέση του Ιερού, από την Ύστερη εποχή του Χαλκού, την περίοδο δηλαδή που οι Αιολείς έρχονται για να αποικίσουν τη Λέσβο αλλά και τα βόρεια παράλια των απέναντι ακτών της Μικράς Ασίας. Ο πρώτος μικρός ναός πρέπει να χτίστηκε τον 8ο αιώνα π.Χ., πάνω στα κατάλοιπα μυκηναϊκού οικισμού. Ο επισκέπτης μπορεί να δει τα θεμέλια του αρχικού κτιρίου, στα βόρεια του Ναού Β. Είναι ένα ευρύχωρο διμερές κτίριο με ελλειψοειδή κάτοψη και χωρίς αμφιβολία πρόκειται για το πρώτο λατρευτικό κτίριο του Ιερού. Τη χρήση του χώρου ως τεμένους τη μαρτυρούν η εύρεση διαφόρων τελετουργικών αντικειμένων και η πήλινη κεφαλή ενός λατρευτικού ειδώλου. Το Ιερό τότε ανήκε στην «ύπαιθρον χώραν» της αρχαίας Αρίσβης και ήταν χτισμένο στα σύνορα με την περιοχή της εχθρικής Μήθυμνας. Μετά τη βίαιη κατάληψη της Αρίσβης από τους Μυθημναίους και την εδραίωση τους στον μυχό του κόλπου της Καλλονής, το Ιερό βρέθηκε στην καρδιά της διευρυμένης επικράτειας της Μήθυμνας. Τον 6ο αιώνα π.Χ. το Ιερό αποκτά την πιο μνημειακή του μορφή με την ανέγερση δύο μεγαλοπρεπών ναών αιολικού ρυθμού, γνωστών από τους αρχαιολόγους ως Ναός Α (μέσα 6ου αι. π.Χ.) και Β (τέλη 6ου-αρχές 5ου αι. π.Χ.).