Ακριβοπούλου, «Η Ροτόντα και ο περιβάλλων χώρος της» στο ΑΕΜΘ 29 (2015-2020)
[Βιβλιογραφία]

«Η Ροτόντα αποτελεί μέρος του γαλεριανού συγκροτήματος της Θεσσαλονίκης, μαζί με το θριαμβικό τόξο, τον ιππόδρομο, το ανάκτορο, τη βασιλική, το Οκτάγωνο και το περίκεντρο κτήριο της οδού Απελλού. Το φιλόδοξο αυτό σύνολο, που χώριζε σε δύο μέρη ο Decumanus Maximus της πόλης, ξεκίνησε να κατασκευάζεται από τον Γαλέριο μετά το τέλος των περσικών πολέμων, γύρω στο 300. Η ρωμαϊκή Ροτόντα ήταν ένα κυκλικό κτήριο, με οκτώ κόγχες στο πάχος του τοίχου και με μία και μοναδική είσοδο, ανοιγμένη στη νότια από αυτές (εικ. 1). Μεταξύ 4ου και 6ου αι. δέχτηκε μια εκτεταμένη ανακαίνιση, καθαρά χριστιανική, για την ακριβή χρονολόγηση της οποίας η έρευνα δεν ομοφωνεί (εικ. 2).Η πρώτη επιστημονική δημοσίευση της Ροτόντας, αξεπέραστη μέχρι την εποχή του Εμπράρ, ήταν αυτή των Texier και Popplewell-Pullan (1864), που, επηρεασμένοι από τον ψηφιδωτό διάκοσμο, την απέδωσαν στον Κωνσταντίνο. Ήταν η πρώτη φορά που το μνημείο περιγράφηκε και μελετήθηκε με ακρίβεια αλλά και η πρώτη που αποδόθηκε εξαρχής στη χριστιανική εποχή. Η συστηματική έρευνα του Εμπράρ (Hébrard, 1920) οδήγησε στη χρονολόγησή της Ροτόντας στα χρόνια του Γαλερίου, στη σύνδεσή της με την Καμάρα και στη διαπίστωση της μεγάλης χριστιανικής ανακαίνισης, την οποία χρονολόγησε στον 5ο αιώνα. … Η ανακοίνωση στο ΑΕΜΘ του 2015 έγινε με αφορμή τον συστηματικό καθαρισμό του αρχαιολογικού χώρου της Ροτόντας που μου ανατέθηκε την ίδια χρονιά. Ωστόσο, δεν ολοκληρώθηκε με την επίβλεψή μου, ούτε συμμετείχα στις επεμβάσεις αποκατάστασης που ακολούθησαν. Ανάμεσα στο ΑΕΜΘ του 2015 και στη συγγραφή του κειμένου μεσολάβησε το 23ο Διεθνές Αρχαιολογικό Συνέδριο, το 2016 στο Βελιγράδι, καθώς και ένα σύντομο ταξίδι στη Ρώμη, το 2017, όπου μελέτησα το φωτογραφικό αρχείο του Νορβηγικού Ινστιτούτου. Έτσι, το αρχικό κείμενο σε σημεία αναδιαμορφώθηκε. Ευχαριστώ θερμά τη Natalia Teteriatnikov για τις παρατηρήσεις και τις υποδείξεις της, με αφορμή την ανακοίνωση στο 23ο Διεθνές Βυζαντινολογικό Συνέδριο..» Σύνοψη στα αγγλικά στη σ. 310.

>>>>>>> Βλέπε και https://www.academia.edu/75057135/%CE%97_%CE%A1