Runciman, Βυζαντινή Θεοκρατία (1991)
[Βιβλιογραφία]
Steven Runciman, Η Βυζαντινή Θεοκρατία, Ιωσήφ Ροηλίδης (μτφρ.) (Εκδόσεις Δόμος, πρώτη επανέκδοση Αθήνα 1991)
Αρχική έκδοση
Ο Sir Steven Runcinam, ένας από τους κορυφαίους βυζαντινολόγους του 20ού αι., εμβαθύνει σε ένα από τα κρισιμότερα ζητήματα της υπόστασης της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Στον Πρόλογο εξηγεί πώς προέκυψε αυτό το βιβλίο:
«Το Φθινόπωρο του 1973 με προσκάλεσε το Ινστιτούτο Weil του Cincinnati να δώσω μία σειρά διαλέξεων μα θέμα τις σχέσεις Εκκλησίας και Πολιτείας στο Βυζάντιο. Ήταν μια πρόσκληση και μία ανάθεση για την οποία τους οφείλω βαθιά ευγνωμοσύνη, όχι μόνον για τη γενναιόδωρη φιλοξενία που μου προσφέρθηκε στο Cincinnati, αλλά και γιατί μου δόθηκε η δυνατότητα να τακτοποιήσω τις σκέψεις μου γύρω από ένα από τα βασικότερα θέματα της βυζαντινής ιστορίας.
Περιέχονται σ’ αυτό το βιβλίο και οι έξι διαλέξεις που έδωσα στο Ινστιτούτο, με λίγες επουσιώδεις αλλαγές, αναγκαίες άλλωστε όταν ο προφορικός λόγος μετατρέπεται σε γραπτό, και με την προσθήκη σημειώσεων. Σ’ ένα μικρό βιβλίο που καλύπτει ένα τόσο ευρύ θέμα, είναι πρακτικά αδύνατο να προσπαθήσω να δώσω τις αρχικές πηγές για κάθε γεγονός και επεισόδιο που αναφέρονται στις σελίδες του. Έχω δώσει τις πηγές μόνον για άμεσες παραπομπές• αλλά έχω αναφερθεί γενικά σε σύγχρονες εργασίες, στις οποίες ο ενδιαφερόμενος αναγνώστης μπορεί να βρει περισσότερες πληροφορίες και βιβλιογραφικό υλικό για κάθε θέμα στο οποίο θα επιθυμούσε να εμβαθύνει. Οι αναφορές που παραθέτω θα δείξουν επίσης πόσα οφείλω σε άλλους μελετητές, των οποίων οι εργασίες φωτίζουν διάφορες πλευρές του θέματος».
Περιεχόμενα:
Πρόλογος σ. 9. Εισαγωγή σσ. 11-14. 1. Η Χριστιανική Αυτοκρατορία: επίγεια εικόνα του Θεού σσ. 15-32. 2. Ο Αντιπρόσωπος του Θεού: πληρότητα της αυτοκρατορικής εξουσίας σσ. 33-55. 3. Η Εικονομαχία: πρόκληση της λαϊκής πίστης σσ.57-79. 4. Πρακτικός συμβιβασμός: τα όρια του αυτοκρατορικού ελέγχου σσ. 81-110. 5. Οι μοναχοί και ο λαός: αντιπολίτευση στο παλάτι και στην ιεραρχία σσ. 111-132. 6. Παρακμή και πτώση: το τέλος της επίγειας Βασιλείας του Θεού σσ. 133-159. Σημειώσεις σσ. 161-178. Πίνακας ονομάτων σσ. 179-189. Σύνολο σελ. 190.
Η πρώτη ελληνική έκδοση του βιβλίου έγινε από τις εκδ. Δόμος το 1982.