Σωτηρίου, Μικρασιατική Καταστροφή (1981)
[Βιβλιογραφία]
Διδώ Σωτηρίου, Η Μικρασιατική Καταστροφή και η στρατηγική του ιμπεριαλισμού στην Ανατολική Μεσόγειο (Κέδρος, 3η έκδ., Αθήνα 1981)
«Το κείμενο αυτό για τους πραγματικούς ενόχους της Μικρασιατικής καταστροφής το βρήκα ατημέλητο και αχτένιστο, σαν προσφυγάκι, κρυμμένο σε μέρη όπου μέναν θαμμένα στην επταετία της τυραννίας πολλά χαρτιά μου και άλλα μούχλιασαν, άλλα γέρασαν πρόωρα, άλλα γίναν τροφή για τρωκτικά. Με κάποια απογοήτεψη, ομολογώ, το ανάσυρα. Μπορούσε να χε περισωθεί κάτι καλύτερο. Όμως, κι αυτό, όταν το ξαναδιάβασα, πληγωμένη από την εισβολή των Τούρκων στην Κύπρο, είπα: Όσα κουσούρια κι αν έχει –και έχει πολλά– είναι τούτη τη στιγμή ένα χρήσιμο αλφαβητάρι, ίσως κι ένα κλεφτοφάναρο που βοηθά να δεις σε σχέση με τα παλιά τα καινούργια μας παθήματα.
Δεν έχει την αξίωση ιστορικής μελέτης ή ντοκουμέντου. Γνωστά τα γεγονότα και η διατύπωσή τους από γνωστούς ιστορικούς και παλιούς διπλωμάτες, στρατηγούς, δημοσιογράφους, ιερωμένους. Η δική μου προσπάθεια ήταν να κάνω μια έντιμη επιλογή από κείνα τα γεγονότα και τις κρίσεις που συνήθως αποσιωπούνται. Κι αυτό για να πληροφορήσω σωστά, καμιά φορά και να σχολιάσω αντικειμενικά (όσο γίνεται να είναι αντικειμενικός ένας παθός). Οι πρωταγωνιστές μιας εποχής συνταραχτικής, ακόμα και οι απλοί αυτόπτες μάρτυρες, όταν πάψουν να βρίσκονται στο προσκήνιο, νιώθουν την ανάγκη κάποια μεγαλύτερης ειλικρίνειας είτε απομνημονεύματα γράφουν ή αφηγήσεις κάνουν. Κι επωφελήθηκα απ’ αυτή τη νηφαλιότητά τους, όπως και από τις κραυγές της οργής τους μπρος στον «συμμαχικό εμπαιγμό» που πήρε την έκταση εθνικής συμφορά στη Μικρασία. Το αίμα, αχ το αίμα, τι άδικο, ξεχνιέται και μένει το μελάνι. Κι αυτό το μελάνι πρέπει σήμερα να μιλήσει».