Σταύρου, ΕΦΣ Κ/Πόλεως (1967)
[Βιβλιογραφία]

  IN ENGLISH
Συντομογραφία
Σταύρου, ΕΦΣ Κ/Πόλεως (1967)
Μορφή Εντύπου / Δημοσιεύματος
Βιβλίο

Τατιάνα Σταύρου, Ο εν Κωνσταντινουπόλει Ελληνικός Φιλολογικός Σύλλογος, το υπουργείον παιδείας του αλύτρωτου ελληνισμού (Ιδιωτική έκδοση, Αθήνα 1967)

Στοιχεία

Η πεζογράφος Τατιάνα Σταύρου (Βαφεοχώρι / Μπογιατζίκιοϊ Κ/Πολης 1899 – Αθήνα 1990) γράφει με ενθουσιασμό και πάθος την ιστορία του σημαντικότερου πολιτιστικού ιδρύματος του ελληνισμού. Ο Ελληνικός Φιλολογικός Σύλλογος (ΕΦΣΚ) ιδρύθηκε από την πνευματική, επιστημονική και οικονομική ελίτ της πολίτικής Ρωμιοσύνης το 1861 και διέγραψε έναν εντυπωσιακό κύκλο δραστηριοτήτων. Αφύπνισε, κινητοποίησε και στήριξε τις ρωμαίικες δυνάμεις της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και της διασποράς (Οδησσός κλπ), προώθησε τη μελέτη ελληνικών θεμάτων, συγκρότησε πλουσιότατη βιβλιοθήκη, εξέδωσε μία σειρά περισπούδαστων συγγραμμάτων, προκήρυξε πανελλήνιους διαγωνισμούς, έδωσε υποτροφίες, ενέπνευσε μεγάλους ευεργέτες να επιχορηγήσουν την ίδρυση σχολείων (πολλά από τα οποία παρθεναγωγεία), καθώς και δασκάλους να συλλέγουν αρχαιότητες και έγινε πρότυπο για τη δημιουργία δεκάδων άλλων πολιτιστικών συλλόγων στην Θράκη, τη Μικρασία, τον Πόντο κ.ά.

Μελετώντας αρχειακό υλικό, η Σταύρου παρουσιάζει όλες τις πτυχές των δραστηριοτήτων του ΕΦΣΚ στη διάρκεια εξήντα χρόνων, βιογραφεί ορισμένους από τους πρωτεργάτες (κυρίως τον ιατροφιλόσοφο και ιδρυτή του συλλόγου Ηροκλή Βασιάδη), προσπαθεί να ερμηνεύσει τις απόψεις των ηγετικών προσωπικοτήτων της πρώτης, της δεύτερης και της τρίτης γενιάς, παρακολουθώντας και τα πολιτικά γεγονότα που μετέβαλλαν σταδιακά τα πνεύματα και καταλήγει με την τελευταία προεδρική λογοδοσία, που έγινε στις 17 Απριλίου του 1922 μέσα σε βαρύ κλίμα, καθώς πλησίαζε η Καταστροφή.

Το βιβλίο χωρίζεται σε έξι κεφάλαια – έξι δεκαετίες: Πρώτη δεκαετία (1860) σσ. 13-62. Δεύτερη δεκαετία (1870) σσ. 63-128. Τρίτη δεκαετία (1880) σσ. 129-190. Τέταρτη δεκαετία (1890) σσ. 191-232. Πέμπτη δεκαετία (1900) σσ. 233-275. Έκτη δεκαετία (1910) σσ. 276-313, που καταλήγει με τον «Θλιβερό επίλογο» (σσ. 309-313) όπου περιγράφει τι απέγινε το κτίριο και η κινητή περιουσία του ΕΦΚΣ. Βιβλιογραφία σσ. 315-316.

Περιλαμβάνεται εικονογραφικό υλικό. Σύνολο σελ. 320 (μαλακό εξώφυλλο).

Η πιο πρόσφατη μελέτη για τον ΕΦΣΚ είναι του ιστορικού Γεώργιου Βασιάδης, απόγονου του εξαίρετου εκείνου Ηροκλή: George A. Vassiadis, The Syllogos movement of Constantinople and Ottoman Greek education 1861-1923 (Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών, Αθήνα 2007)
Λέξεις - κλειδιά
Ανατολία.
Αρχαιολογία.
Αρχαιότητες.
Βασιάδης Ηροκλής, ιατροφιλόσοφος.
Βιβλιοθήκη.
Βιογραφία.
Βυζαντινά μνημεία.
Γεδεών Μανουήλ.
Γυναίκες.
Δάσκαλος / Καθηγητής.
Διπλωμάτες.
Διώξεις.
Ελληνική εκπαίδευση.
Ελληνική παιδεία.
Ελληνικός Φιλολογικός Σύλλογος / ΕΦΣΚ.
Ελληνισμός.
Επιστήμες.
Επιστήμονες.
Επιχειρηματίες, οικονομικοί παράγοντες.
Ευεργέτες.
Ζάππειον Παρθεναγωγείον ΚΠ.
Ζαρίφης Γεώργιος, τραπεζίτης.
Ζωγράφος Χρηστάκης, τραπεζίτης.
Ήπειρος.
Ηπειρώτες.
Θεσσαλία.
Θράκη.
Θρακιώτες.
Ιατρική.
Ιωακείμ Γ΄ Οικουμενικός Πατριάρχης.
Κανονισμοί / Διατάξεις / Καταστατικό.
Κλήρος, κληρικοί.
Κωνσταντινούπολη / Πόλη / Ιστανμπούλ.
Λαογραφία.
Λόγιοι.
Μακεδονία.
Μεγάλη του Γένους Σχολή.
Μικρά Ασία / Ασιατική Τουρκία.
Νεότουρκοι.
Οθωμανική Αυτοκρατορία, 19ος αι..
Οικουμενικό Πατριαρχείο.
Παρθεναγωγείο.
Παρίσι.
Πασπάτης Αλέξανδρος, γιατρός.
Πέραν / Μπέιογλου.
Ποίηση.
Πολίτισσες.
Πόντος.
Ρωμαίικη Κοινότητα Κωνσταντινουπόλεως.
Ρωμιοσύνη.
Σύλλογος / Σωματείο / Αδελφότητα / Λέσχη.
Σχολείο.
Τραπεζίτες.
Ύστερη Οθωμανική περίοδος.
Ύστερη Οθωμανική-Μεταβατική περίοδος.