Ιάκωβος Mytilena Sacra τ. Α΄ Μονή Υψηλού (1970)
[Βιβλιογραφία]

Ο Α΄ από τους 3 τόμους της Mytilena Sacra είναι αφιερωμένος εξολοκλήρου στην Ιερά Μονή Υψηλού της Λέσβου. Στα 14 κεφάλαια του τόμου καταγράφεται η ιστορία της μονής από την ίδρυσή της μέχρι το 1970. Βιβλιογραφία σσ. 384-387. Εργογραφία του συγγραφέα σσ. 389-392. Πίνακας εικόνων σσ. 393-394. Περιεχόμενα σσ. 395-398. Σύνολο σελ. 400, βιβλίο μεσαίου σχήματος (24,5 Χ 17,5), σκληρό εξώφυλλο.

Ο πρώτος τόμος της σειράς Mytilena Sacra αρχίζει με ένα εισαγωγικό κεφάλαιο όπου παρουσιάζεται μία σύντομη ιστορική διαδρομή της Λέσβου από την εποχή της αποίκησης του νησιού, από τους Πελασγούς και φτάνει έως την απελευθέρωση του νησιού από τους Οθωμανούς το 1912 και την ένωσή του με την Ελλάδα. Στην εισαγωγή γίνεται ιδιαίτερη αναφορά για την εμφάνιση του Χριστιανισμού στη Λέσβο και της ίδρυσης επισκοπών, κλείνοντας με σύντομη τοπογραφική περιγραφή της ιστορικής μονής Υψηλού, επισημαίνοντας τη σπουδαιότητά της για την ιστορία του νησιού. Εισαγωγή σσ. 11-18.

Το Α΄ κεφάλαιο περιλαμβάνει τις ενότητες: «Η Ιερά Μονή Υψηλού κατά τους Βυζαντινούς Χρόνους» σσ. 19-24, «Μαρτυρίαι δια την ύπαρξιν της Μονής εις τους Βυζαντινούς Χρόνους (α. Η επιγραφή του έτους 1101, β. Το Πατριαρχικόν γράμμα του 1331)» σσ. 24-31, «Άλλα αρχαία λείψανα» σελ. 31. Κεφάλαιο Β΄: «Η Μονή Υψηλού κατά τους μετά την Άλωσιν χρόνους» σσ. 33-37. Το κεφάλαιο Γ΄ τιτλοφορείται «Το καθολικόν της Μονής Υψηλού» και περιλαμβάνει τις ενότητες: «Το παλαιόν καθολικόν (α. Ιεραί εικόνες, β. Ιερά σκεύη – Βιβλία – Άμφια)» σσ. 39-50, «Το νέον καθολικόν» σσ. 50-52. Κεφάλαιο Δ΄: «Αι σημεριναί κτηριακαί εγκαταστάσεις εις την Μονήν Υψηλού» σσ. 55-61. Κεφάλαιο Ε΄: «Το νεκροταφείον και το εν αυτώ ναΰδριον» σσ. 63-67. Το κεφάλαιο ΣΤ΄ τιτλοφορείται «Το Σκευοφυλάκιον» και περιλαμβάνει τις ενότητες: «Επιτραχήλια Χρυσοκέντητα» σσ. 69-82, « Ιερά Άμφια» σσ. 82-98, «Αντιμήσια» σσ. 98-107, «Άγια Λείψανα» σσ. 108-112, «Ιερά Σκεύη» σσ. 112-127, « Ιεραί Εικόνες» σσ. 127-132, «Χειρόγραφοι κώδικες της Μονής Υψηλού» σσ. 133-168, «Κατάλογος παλαιών εντύπων της Μονής Υψηλού» σσ. 169-176, «Σκευοφυλακίου υπόλοιπα» σελ. 177. Κεφάλαιο Ζ΄: «Μετόχια» σσ. 179-183. Κεφάλαιο Η΄: «Το Μοναχολόγιον της Μονής Υψηλού» σσ. 185-189. Κεφάλαιο Θ΄: «Ηγούμενοι από του έτους 1645» σσ. 191-193. Κεφάλαιο Ι΄: «Το παλαιόν αρχείον της Μονής Υψηλού (α. Έγγραφα, β. Κώδικες, γ. Απολογισμοί εσόδων και εξόδων ή ‘κατάστιχα’ της Μονής Υψηλού από του έτους 1782 μέχρι του 1851)» σσ. 195-278. Κεφάλαιο ΙΑ΄: «Αι περιπέτειαι της Μονής Υψηλού» σσ. 279-293. Κεφάλαιο ΙΒ΄: «Η ακίνητος αγροτική περιουσία της Μονής Υψηλού» σσ. 295-325. Κεφάλαιο ΙΓ΄: « Η Ιερά Μονή Υψηλού κατά τους ελεύθερους χρόνους 1912-1970» σσ. 327-365. Κεφάλαιο ΙΔ΄: «Γενικά Συμπεράσματα» σσ. 367-382. Επίλογος σελ. 383.