Βενέζης, Εφταλού (1972)
[Βιβλιογραφία]

Το λεσβιακό τοπίο, και το φως που επιδρά στο ύφος του τοπίου αυτού, δεν έχουν πολλά κοινά με το τοπίο και με το φως των άλλων ελληνικών νησιών. Η γη, η πέτρα των Κυκλάδων δεν μπορεί να πάρη μέσα της, να απορροφήση, το φως• έτσι το φως χτυπά πάνω σε μιαν ύλη που πρέπει να το τινάζη αμέσως πίσω. Αυτό δημιουργεί μιαν ένταση ανηλεή. Και το φως, οξύ, σπαράζει διαρκώς πάνω στη γυμνή γη των Κυκλάδων, στους βράχους τους, επηρεάζοντας τη μορφή τους, δίνοντάς τους κάτι ασκητικό, την αίσθηση μιας αέναης πάλης με τον πειρασμό και με το πάθος. Στη βλογημένη γη της Λέσβου τα πράματα είναι διαφορετικά. Εδώ δεν υπάρχει πάλη, δεν υπάρχει αγώνας, δεν υπάρχουν δυνάμεις αντιμαχόμενες, ήθος ασκητικό. [...] (από την πέμπτη ανατύπωση, Απρίλιος 2013) σελ. 9.

Στα βορεινά της Λέσβου είναι η Εφταλού, μια αγκάλη και ένας απόμερος κάβος. Εκεί άραξε ο θεός για να ξεφύγει έναν κόσμο που δαιμονίζεται. Λίγη γη, περιβόλια, λεύκες, λιόδεντρα, δρυς και κουκουναριές, λίγα ρόμπολα, και σκίνα, και αλυγαριές. Δυο-τρεις κούλες παλαιές, καμωμένες από παλαιούς ανθρώπους που ήξεραν να αποτραβιούνται και να γαληνεύουν βαθαίνοντας στη λατρεία των πρώτων δυνάμεων: της γης, του νερού, του ψωμιού, του ήλιου, του έρωτα. Αυτοί πια οι άνθρωποι χάθηκαν, όμως το πνεύμα τους ζη στην Εφταλού: ζη μες στο χαμόγελο, μες στην ανοιχτή καρδιά με την οποία υποδέχονται τον ξένο που γυρεύει λίγο νερό να δροσιστή απ’ το πηγάδι της κούλας, πίσω απ’ τις καλαμιές. […] (από την πέμπτη ανατύπωση, Απρίλιος 2013) σσ. 11-12.

Σύνολο σελ. 202.