Βακαλόπουλος, Ιστορία της Μακεδονίας (1969)
[Βιβλιογραφία]

Συντομογραφία
Βακαλόπουλος, Ιστορία της Μακεδονίας (1969)
Μορφή Εντύπου / Δημοσιεύματος
Βιβλίο

Απόστολος Ε. Βακαλόπουλος, Ιστορία της Μακεδονίας, 1354-1833 (Θεσσαλονίκη 1969)

Στοιχεία

Το πολύτιμο έργο του σοφού Απόστολου Ε. Βακαλόπουλου (Βόλος 1909-Θεσσαλονίκη 2000) είναι η πρώτη προσπάθεια για μία συνθετική ιστορία της ευρύτερης Μακεδονίας στη διάρκεια της Οθωμανικής περιόδου. Όπως γράφει ο ίδιος στην Εισαγωγή (σ. 1): «Με τον όρο ‘Μακεδονία’ δεν εννοώ την ελληνική (Νότια) Μακεδονία ή την αυτόνομη (βόρεια) γιουγκοσλαβική, αλλά την ‘μείζονα’ έκταση που είχε περίπου η χώρα αυτή κατά την αρχαιότητα, έκταση που συμπίπτει σχεδόν με την αντίστοιχη της εποχής των τελευταίων χρόνων της τουρκοκρατίας». Επιμελητής της μνημειώδους έκδοσης του 1969 ήταν ο Ντίνος Χριστιανόπουλος.

Περιεχόμενα: Εισαγωγή σσ. 1-10. Α. Η εισβολή των Οθωμανών Τούρκων στην Μακεδονία και η αντίσταση των Ελλήνων σσ. 24-34. Β. Οι τελευταίες εστίες αντιστάσεως των Ελλήνων (1383-1387) και η επιβολή της Τουρκοκρατίας (1391) σσ. 56-71. Γ. Απελευθέρωση ελληνικών περιοχών στην Μακεδονία μετά την μάχη της Αγκύρας (1403) και οι νέοι αγώνες εναντίον των Τούρκων (1403-1430) σσ. 72-98. Δ. Μετακινήσεις, εποικισμοί και ανταρσίες πληθυσμών στην Μακεδονία κατά τον 15ο αιώνα σσ. 99-138. Ε. Διακίνηση ελληνικών και άλλων πληθυσμών μέσα στην Μακεδονία σσ. 139-156. ΣΤ. Το Άγιον Όρος κατά τους δυο πρώτους αιώνες της τουρκοκρατίας και οι προσπάθειες της propaganda fide να εισδύσει σ’ αυτό σσ. 157-178.

Ζ. Η Μακεδονία κατά τον 16ο και 17ο αιώνα σσ. 179-257.

Η. Η Μακεδονία από τις αρχές του 18ου αιώνα ως τον Ρωσοτουρκικό πόλεμο του 1768-1774 σσ. 258-300. Θ. Ο Ρωσοτουρκικός πόλεμος του 1768-1774 και οι απηχήσεις του στην Μακεδονία σσ. 301-316. Ι. Εξισλαμισμοί στην Μακεδονία σσ. 317-329. ΙΑ. Εθνικοθρησκευτική αφύπνιση των Ελλήνων της Μακεδονίας σσ. 330-348.

ΙΒ. Αποδημίες των Μακεδόνων στο εξωτερικό σσ. 349-394. ΙΓ. Οικονομικές, πολιτιστικές και πολιτικές επιδράσεις των αποδήμων της Ανατολικής και ιδίως της Δυτικές Μακεδονίας στις ιδιαίτερες τους πατρίδες σσ. 395-431. ΙΔ. Η Μακεδονία επί Αλή πασά (τέλη 18ου - αρχές 19ου αιώνα) σσ. 432-518. ΙΕ. Ελληνικές απελευθερωτικές ζυμώσεις και κινήματα στην Μακεδονία στις αρχές του 19ου αιώνα σσ. 519-539. ΙΣΤ. Η Μακεδονία κατά την Ελληνική Επανάσταση του 1821 σσ. 540-581. ΙΖ. Η Επανάσταση του Ολύμπου και του Βερμίου σσ. 582-607. ΙΗ. Η Μακεδονία και οι Μακεδόνες μετά την λήξη των αγώνων τους σσ. 608-643.

Βραχυγραφίες περιοδικών σ. 645. Βιβλιογραφία σσ. 646-669. Πίνακας ονομάτων και λέξεων σσ. 671-709. Παροράματα σ. 711. Το κείμενο συνοδεύεται από 221 εικόνες και 20 χάρτες (βλ. Πίνακας εικόνων και χαρτών σσ. ιδ΄-κ΄). Σύνολο σελίδων α΄-κ΄, 1-718.

Το βιβλίο επανεκδόθηκε σε φωτοτυπική ανατύπωση το 1992 από τις εκδόσεις Βάνιας. Και αυτή η έκδοση είναι εξαντλημένη.
Λέξεις - κλειδιά
Αγγλία.
Άγιον Όρος / Άγιο Όρος.
Αγώνας 1821.
Αιγαίο.
Αλβανοί.
Αλή Πασάς Τεπελενλής.
Αξιός / Βαρδάρης ποταμός.
Αυστρία.
Βαλκάνια.
Βαλκανικά ποτάμια.
Βενετία.
Βενετοί.
Βέροια / Βέρροια.
Βιέννη.
Βουλγαρία.
Βούλγαροι.
Βυζαντινές πόλεις.
Γαζή Εβρενός / Gazi Evrenos.
Γαλλία.
Δράμα, πόλη.
Εβραίοι Ασκενάζ / Ασκενάζι / Ashkenazi.
Εβραίοι Σεφαράντ / Σεφαραδίμ / Sepharad / Sefaradim.
Εκκλησιαστικά κτίσματα.
Ελληνική παιδεία.
Ελληνισμός.
Εμπόριο.
Εξισλαμισμός.
Ευρώπη.
Ήπειρος.
Ήπειρος Βόρεια.
Θεσσαλονίκη.
Θεσσαλονίκη, άλωση 1430.
Ιδεολογία.
Ιωάννινα / Γιάννενα.
Καβάλα.
Καστοριά.
Κλήρος, κληρικοί.
Κοζάνη.
Κοινοτική οργάνωση.
Κωνσταντινούπολη / Πόλη / Ιστανμπούλ.
Λόγιοι.
Μακεδονία Ανατολική.
Μακεδονία Δυτική.
Μανουήλ Β΄ Παλαιολόγος.
Μελένικο / Melnik.
Μέση Οθωμανική περίοδος.
Μεταλλεία.
Μοναστήρι / Μπίτολα / Bitola.
Μοναστήρια.
Μοναστηριακά κέντρα.
Νέστος ποταμός.
Οθωμανικά μνημεία.
Οθωμανοί σουλτάνοι.
Οθωμανοί Τούρκοι.
Όλυμπος Θεσσαλίας.
Ορθόδοξες εκκλησίες.
Ουγγαρία.
Παιδομάζωμα.
Παλαιολόγοι.
ΠΓΔ της Μακεδονίας.
Πελοπόννησος.
Πρίλαπος / Prilep.
Πρώιμη Οθωμανική περίοδος.
Ρούμελη / Στερεά Ελλάδα.
Σερβία.
Σέρβοι.
Σέρρες / Σέρραι.
Σκόπια, πόλη.
Σλάβοι.
Σποράδες / Θεσσαλικές Σποράδες.
Στρυμόνας ποταμός.
Σύγχρονη εποχή.
Τζαμί.
Ύστερη Βυζαντινή περίοδος.
Ύστερη Οθωμανική περίοδος.
Φιλιππούπολις / Πλόβντιβ.
Φωτογραφικά Αρχεία.
Χαλκιδική.
Χάρτης.