Η πορεία «του Ξενοφώντα και των Μυρίων» το 401-400 και 400-399 π.Χ.
[Χάρτες]
Τίτλος χάρτη
Η πορεία «του Ξενοφώντα και των Μυρίων» το 401-400 και 400-399 π.Χ.
Είδος
Είδος
Ιστορικός.
Είδος
Σκαρίφημα.
Περιγραφή
Ιστορικό χαρτογράφημα του δυτικού τμήματος της Αχαιμενιδικής Αυτοκρατορίας, από το Αιγαίο έως το σύγχρονο Ιράκ, το Ανατολικό Οροπέδιο της Τουρκίας και τη Γεωργία και από τον νότιο και νοτιοδυτικό Εύξεινο Πόντο / Μαύρη Θάλασσα και την Προποντίδα / Θάλασσα του Μαρμαρά μέχρι το αρχαίο Βασίλειο των Οδρυσών Θρακών (σύγχρονη Ευρωπαϊκή Τουρκία). Σε αυτή την επεξεργασμένη μορφή έχει χρησιμοποιηθεί ένας παλαιός ιστορικός χάρτης (του 1900) για να είναι πιο ευκρινείς οι έγχρωμες προσθήκες σε σχέση με δύο θέματα του 400 π.Χ. ΠΡΑΣΙΝΟ: Με πράσινο χρώμα σημειώνονται τα όρια της Σατραπείας (διοικητική περιοχή υπαγόμενη στην περσική επικράτεια) που κυβερνούσε ο Κύρος ο Νεότερος από το 408 μέχρι το 401 π.Χ. Η Σατραπεία περιελάμβανε την Ιωνία, την Λυδία, μεγάλο μέρος της Φρυγίας και της Καππαδοκίας. Έδρα ήταν οι Σάρδεις, η παλαιά βασιλική πρωτεύουσα της Λυδίας (που απέχει 90 χλμ ανατολικά της Σμύρνης στον δρόμο που συνδέει τη Σμύρνη και το Αιγαίο με την Άγκυρα και την βαθειά ενδοχώρα της ασιατικής Τουρκίας).
ΚΟΚΚΙΝΟ. Στις Σάρδεις συγκέντρωσε το 401 ο Κύρος ο Νεότερος τον εμπειροπόλεμο μισθοφορικό στρατό του με τον οποίο επρόκειτο να χτυπήσει τον αδελφό του και νόμιμο κάτοχο του περσικού θρόνου Αρταξέρξη Β΄. Από εκεί ξεκίνησαν για να πορευτούν προς τη Μεσοποταμία (Ιράκ). Το ελληνικό μισθοφορικό στράτευμα με επικεφαλής τον Σπαρτιάτη στρατηγό Κλέαρχο έμεινε γνωστό με το συμβατικό όνομα «οι Μύριοι», δηλαδή οι 10.000, ενώ ξεπερνούσε τους 13.000 πεζούς (οπλίτες, πελταστές) και τους 2.600 ιππείς. Σε αυτούς προστέθηκαν Παφλαγόνες ιππείς και άλλοι από περιοχές της Σατραπείας του Κύρου, αλλά και από άλλες περσοκρατούμενες περιοχές, καθώς και μικρή δύναμη από την Αίγυπτο. Η πορεία της στρατιάς σημειώνεται με κόκκινο, σύμφωνα με την περιγραφή του στρατηγού Ξενοφώντα στο σύγγραμμα «Κύρου Ανάβασις». Πρώτο μέρος της πορείας: από τις Σάρδεις προς την παρευφράτεια Βαβυλώνα με επικεφαλής τον ίδιο τον Κύρο και κατεύθυνση ανατολική-νοτιοανατολική. Από τις Σάρδεις ο στρατός βάδισε μέχρι τις Κολοσσές της Φρυγίας (κοντά στις βυζαντινές Χώνες / τ. Honaz) στην Κοιλάδα του Μαιάνδρου / Μπουγιούκ Μεντερές, όπου στρατοπέδευσε για δέκα ημέρες. Στη συνέχεια ανέβηκε προς τα βορειοανατολικά και διέσχισε την Φρυγία, στάθμευσε για μερικές ημέρες στο Ικόνιο (τ. ) της Λυκαονίας, πέρασε τα Τύανα / τ. και κατέβηκε την οροσειρά του Ταύρου για να φτάσει στις ακτές της Μεσογείου. Στην Ταρσό της Κιλικίας οι Έλληνες μισθοφόροι κατάλαβαν ότι είχαν παραπλανηθεί από τον Κύρο και από τον Κλέαρχο, αλλά πείστηκαν να συνεχίσουν όταν ο Κύρος αύξησε τον μισθό τους, βεβαιώνοντάς τους ότι θα πολεμήσουν κάποιον τοπικό φύλαρχο. Στην Ισσό κατέπλευσε και ο στολίσκος με τον οποίο έστελνε η Σπάρτη 700 πολεμιστές στον Κύρο. Από εκεί πέρασαν τις Πύλες της Συρίας και βάδισαν μέχρι την παρευφράτεια πόλη Θάψακο (στα σημερινά σύνορα Συρίας-Τουρκίας). Ακολουθώντας τον Ευφράτη, χάρηκαν το κυνήγι στην έρημο ώσπου να φτάσουν στην περιοχή της Βαβυλώνας (Δ Ιράκ).
Συναντήθηκαν με τον βασιλικό στρατό του Αρταξέρξη Β΄ στα Κούναξα, ένα χωριό π. 70 χλμ βόρεια της Βαβυλώνας. Εδώ, τέλη Αυγούστου του 401, κατέληξε το πρώτο μέρος της πορείας. Ακολούθησε η σύγκρουση στις 3 Σεπτεμβρίου. Παρά τη νίκη του στρατεύματος του Κύρου, όταν σκοτώθηκε ο Κύρος οι Έλληνες βρέθηκαν σε δεινή θέση. Όλοι ήταν στο έλεος του Αρταξέρξη• ακόμα χειρότερα: στο έλεος του διπλωματικότατου και εμπειρότατου σατράπη Τισσαφέρνη.
Ύστερα από πολλές επιπλοκές, αρχίζει το δεύτερο μέρος της πορείας: από τα μέρη της Βαβυλώνας προς τον Εύξεινο Πόντο. Στο μεταξύ, ο Τισσαφέρνης είχε παγιδεύσει τους τέσσερις από τους επτά Έλληνες στρατηγούς και τους είκοσι λοχαγούς και τους είχε σκοτώσει. Τότε ανέλαβε ο Αθηναίος Ξενοφών την ουσιαστική στρατηγεία, ενώ αρχιστράτηγος εκλέχτηκε ο Χειρίσοφος ο Λακεδαιμόνιος. Το αποδεκατισμένο στράτευμα πορεύτηκε μέσω της χώρας των Καρδούχων (ιρακινό και τουρκικό Κουρδιστάν), κατά μήκος του ποταμού Τίγρη, μέσω του Οροπεδίου της Αρμενίας (Ανατολική Ανατολία), τη γη των Χαλύβων, των Ταόχων, των Μακρόνων, των Σκυθηνών και των Κόλχων (στις Άλπεις του Ανατολικού Πόντου) μέχρι την Τραπεζούντα. Αδιάβατα ποτάμια, ακατοίκητες περιοχές, εδάφη εντελώς άγνωστα και απολύτως εχθρικά, κάτω από φοβερές καιρικές συνθήκες, καθώς προχωρούσε το φθινόπωρο και η πορεία διήρκεσε μέχρι τα τέλη του Φεβρουαρίου του 400 π.Χ. οι περιγραφές του Ξενοφώντα είναι ένα από τα πιο αντιπολεμικά κείμενα της παγκόσμιας γραμματολογίας. Επειδή διέσχιζαν επί μέρες και εβδομάδες ακατοίκητα μέρη ή αραιοκατοικημένα από πληθυσμούς σε πρωτόγονο στάδιο, ο Ξενοφών δεν είχε τρόπο να μάθει πού βρίσκονταν. Για αυτό δεν είναι απολύτως ξεκάθαρη η διαδρομή που ακολούθησε το στράτευμα. Αυτός ο χάρτης σέρνει την κόκκινη γραμμή (την πορεία) δυτικά της λίμνης Βαν, αλλά ορισμένοι μελετητές πιστεύουν ότι μπορεί το στράτευμα να πέρασε από τα ανατολικά της λίμνης. Είχαν διανύσει περίπου 1.500 χιλιόμετρα σε διάστημα 170-180 ημερών, όταν [Ανάβασις 4.7.24-24] «… ἐδόκει δὴ μεῖζόν τι εἶναι τῷ Ξενοφῶντι, καὶ ἀναβὰς ἐφ᾽ ἵππον καὶ Λύκιον καὶ τοὺς ἱππέας ἀναλαβὼν παρεβοήθει· καὶ τάχα δὴ ἀκούουσι βοώντων τῶν στρατιωτῶν --θάλαττα θάλαττα καὶ παρεγγυώντων. ἔνθα δὴ ἔθεον πάντες καὶ οἱ ὀπισθοφύλακες, καὶ τὰ ὑποζύγια ἠλαύνετο καὶ οἱ ἵπποι. ἐπεὶ δὲ ἀφίκοντο πάντες ἐπὶ τὸ ἄκρον, ἐνταῦθα δὴ περιέβαλλον ἀλλήλους καὶ στρατηγοὺς καὶ λοχαγοὺς δακρύοντες». Το δεύτερο μέρος της πορείας, ένας απίστευτος άθλος, έφτανε στο τέλος του καθώς αντίκρισαν από ψηλά τον Εύξεινο Πόντο (αλλά ακόμα είναι υπό συζήτηση ο ακριβής τόπος στο βουνό). Μερικές ημέρες αργότερα, μέσα στο άγριο καταχείμωνο, οι 8.600 άνδρες που είχαν απομείνει [Ανάβασις 4.8.22-23] «…ἐπορεύθησαν δύο σταθμοὺς παρασάγγας ἑπτά, καὶ ἦλθον ἐπὶ θάλατταν εἰς Τραπεζοῦντα πόλιν Ἑλληνίδα οἰκουμένην ἐν τῷ Εὐξείνῳ Πόντῳ, Σινωπέων ἀποικίαν, ἐν τῇ Κόλχων χώρᾳ. ἐνταῦθα ἔμειναν ἡμέρας ἀμφὶ τὰς τριάκοντα ἐν ταῖς τῶν Κόλχων κώμαις» κι ύστερα ξεκίνησαν την πορεία προς τα δυτικά με κατεύθυνση τον Βόσπορο.
Από την Τραπεζούντα (σήμερα Trabzon στο βορειοανατολικότερο σημείο της ασιατικής Τουρκίας) αρχίζει το τρίτο μέρος της πορείας με στόχο πάντα την επιστροφή στην πατρίδα. Πεζή μέχρι τη Σινώπη / Sinop, με πλοία που τους έδωσαν οι Σινωπείς μέχρι τον Βόσπορο, προβλήματα πολλά, πάρα πολλά, καθώς κανείς δεν μπορεί και δεν θέλει να φιλοξενήσει στην περιφέρειά του ένα τόσο μεγάλο μισθοφορικό στράτευμα. Εντέλει, τους καλεί στο κρατίδιό του ένας τοπικός Θράκας ηγεμόνας, ο Σεύθης. Η κόκκινη γραμμή στον χάρτη περνάει τώρα από την Ασία στην Ευρώπη, το τέταρτο μέρος της πορείας. Χειμώνας 400-399 π.Χ. Οι «Μύριοι» έχουν απομείνει 6.000. Ο Ξενοφών φτάνει μέχρι το θρακικό λιμανάκι της Σαλμυδησσού (αργότερα ονομάστηκε Μήδεια / τ. Midye, σήμερα Kıyıköy) και μας δίνει μερικές μοναδικής σπουδαιότητας πληροφορίες. Αλλά πολύ σύντομα η μισθοφορική στρατιά εγκαταλείπει τον Σεύθη και την Θράκη, επειδή κλήθηκε να ενισχύσει το μέτωπο που άνοιξαν οι Λακεδαιμόνιοι εναντίον των Περσών στη Μικρασία. Τώρα, η κόκκινη γραμμή, το πέμπτο μέρος της πορείας, περνάει ξανά από την Ευρώπη στην Ασία και καταλήγει στην Πέργαμο. Είναι η μοίρα των μισθοφόρων, που αναζητούν δουλειά και καλή αμοιβή. Τα τελευταία λόγια του Ξενοφώντα είναι πολύ ενδεικτικά της πικρής αλήθειας [Ανάβασις 7.8.26] «ἀριθμὸς συμπάσης τῆς ὁδοῦ τῆς ἀναβάσεως καὶ καταβάσεως σταθμοὶ διακόσιοι δεκαπέντε, παρασάγγαι χίλιοι ἑκατὸν πεντήκοντα, στάδια τρισμύρια τετρακισχίλια διακόσια πεντήκοντα πέντε. χρόνου πλῆθος τῆς ἀναβάσεως καὶ καταβάσεως ἐνιαυτὸς καὶ τρεῖς μῆνες». Αυτή την απίστευτη πορεία δείχνει η κόκκινη γραμμή.
ΚΟΚΚΙΝΟ. Στις Σάρδεις συγκέντρωσε το 401 ο Κύρος ο Νεότερος τον εμπειροπόλεμο μισθοφορικό στρατό του με τον οποίο επρόκειτο να χτυπήσει τον αδελφό του και νόμιμο κάτοχο του περσικού θρόνου Αρταξέρξη Β΄. Από εκεί ξεκίνησαν για να πορευτούν προς τη Μεσοποταμία (Ιράκ). Το ελληνικό μισθοφορικό στράτευμα με επικεφαλής τον Σπαρτιάτη στρατηγό Κλέαρχο έμεινε γνωστό με το συμβατικό όνομα «οι Μύριοι», δηλαδή οι 10.000, ενώ ξεπερνούσε τους 13.000 πεζούς (οπλίτες, πελταστές) και τους 2.600 ιππείς. Σε αυτούς προστέθηκαν Παφλαγόνες ιππείς και άλλοι από περιοχές της Σατραπείας του Κύρου, αλλά και από άλλες περσοκρατούμενες περιοχές, καθώς και μικρή δύναμη από την Αίγυπτο. Η πορεία της στρατιάς σημειώνεται με κόκκινο, σύμφωνα με την περιγραφή του στρατηγού Ξενοφώντα στο σύγγραμμα «Κύρου Ανάβασις». Πρώτο μέρος της πορείας: από τις Σάρδεις προς την παρευφράτεια Βαβυλώνα με επικεφαλής τον ίδιο τον Κύρο και κατεύθυνση ανατολική-νοτιοανατολική. Από τις Σάρδεις ο στρατός βάδισε μέχρι τις Κολοσσές της Φρυγίας (κοντά στις βυζαντινές Χώνες / τ. Honaz) στην Κοιλάδα του Μαιάνδρου / Μπουγιούκ Μεντερές, όπου στρατοπέδευσε για δέκα ημέρες. Στη συνέχεια ανέβηκε προς τα βορειοανατολικά και διέσχισε την Φρυγία, στάθμευσε για μερικές ημέρες στο Ικόνιο (τ. ) της Λυκαονίας, πέρασε τα Τύανα / τ. και κατέβηκε την οροσειρά του Ταύρου για να φτάσει στις ακτές της Μεσογείου. Στην Ταρσό της Κιλικίας οι Έλληνες μισθοφόροι κατάλαβαν ότι είχαν παραπλανηθεί από τον Κύρο και από τον Κλέαρχο, αλλά πείστηκαν να συνεχίσουν όταν ο Κύρος αύξησε τον μισθό τους, βεβαιώνοντάς τους ότι θα πολεμήσουν κάποιον τοπικό φύλαρχο. Στην Ισσό κατέπλευσε και ο στολίσκος με τον οποίο έστελνε η Σπάρτη 700 πολεμιστές στον Κύρο. Από εκεί πέρασαν τις Πύλες της Συρίας και βάδισαν μέχρι την παρευφράτεια πόλη Θάψακο (στα σημερινά σύνορα Συρίας-Τουρκίας). Ακολουθώντας τον Ευφράτη, χάρηκαν το κυνήγι στην έρημο ώσπου να φτάσουν στην περιοχή της Βαβυλώνας (Δ Ιράκ).
Συναντήθηκαν με τον βασιλικό στρατό του Αρταξέρξη Β΄ στα Κούναξα, ένα χωριό π. 70 χλμ βόρεια της Βαβυλώνας. Εδώ, τέλη Αυγούστου του 401, κατέληξε το πρώτο μέρος της πορείας. Ακολούθησε η σύγκρουση στις 3 Σεπτεμβρίου. Παρά τη νίκη του στρατεύματος του Κύρου, όταν σκοτώθηκε ο Κύρος οι Έλληνες βρέθηκαν σε δεινή θέση. Όλοι ήταν στο έλεος του Αρταξέρξη• ακόμα χειρότερα: στο έλεος του διπλωματικότατου και εμπειρότατου σατράπη Τισσαφέρνη.
Ύστερα από πολλές επιπλοκές, αρχίζει το δεύτερο μέρος της πορείας: από τα μέρη της Βαβυλώνας προς τον Εύξεινο Πόντο. Στο μεταξύ, ο Τισσαφέρνης είχε παγιδεύσει τους τέσσερις από τους επτά Έλληνες στρατηγούς και τους είκοσι λοχαγούς και τους είχε σκοτώσει. Τότε ανέλαβε ο Αθηναίος Ξενοφών την ουσιαστική στρατηγεία, ενώ αρχιστράτηγος εκλέχτηκε ο Χειρίσοφος ο Λακεδαιμόνιος. Το αποδεκατισμένο στράτευμα πορεύτηκε μέσω της χώρας των Καρδούχων (ιρακινό και τουρκικό Κουρδιστάν), κατά μήκος του ποταμού Τίγρη, μέσω του Οροπεδίου της Αρμενίας (Ανατολική Ανατολία), τη γη των Χαλύβων, των Ταόχων, των Μακρόνων, των Σκυθηνών και των Κόλχων (στις Άλπεις του Ανατολικού Πόντου) μέχρι την Τραπεζούντα. Αδιάβατα ποτάμια, ακατοίκητες περιοχές, εδάφη εντελώς άγνωστα και απολύτως εχθρικά, κάτω από φοβερές καιρικές συνθήκες, καθώς προχωρούσε το φθινόπωρο και η πορεία διήρκεσε μέχρι τα τέλη του Φεβρουαρίου του 400 π.Χ. οι περιγραφές του Ξενοφώντα είναι ένα από τα πιο αντιπολεμικά κείμενα της παγκόσμιας γραμματολογίας. Επειδή διέσχιζαν επί μέρες και εβδομάδες ακατοίκητα μέρη ή αραιοκατοικημένα από πληθυσμούς σε πρωτόγονο στάδιο, ο Ξενοφών δεν είχε τρόπο να μάθει πού βρίσκονταν. Για αυτό δεν είναι απολύτως ξεκάθαρη η διαδρομή που ακολούθησε το στράτευμα. Αυτός ο χάρτης σέρνει την κόκκινη γραμμή (την πορεία) δυτικά της λίμνης Βαν, αλλά ορισμένοι μελετητές πιστεύουν ότι μπορεί το στράτευμα να πέρασε από τα ανατολικά της λίμνης. Είχαν διανύσει περίπου 1.500 χιλιόμετρα σε διάστημα 170-180 ημερών, όταν [Ανάβασις 4.7.24-24] «… ἐδόκει δὴ μεῖζόν τι εἶναι τῷ Ξενοφῶντι, καὶ ἀναβὰς ἐφ᾽ ἵππον καὶ Λύκιον καὶ τοὺς ἱππέας ἀναλαβὼν παρεβοήθει· καὶ τάχα δὴ ἀκούουσι βοώντων τῶν στρατιωτῶν --θάλαττα θάλαττα καὶ παρεγγυώντων. ἔνθα δὴ ἔθεον πάντες καὶ οἱ ὀπισθοφύλακες, καὶ τὰ ὑποζύγια ἠλαύνετο καὶ οἱ ἵπποι. ἐπεὶ δὲ ἀφίκοντο πάντες ἐπὶ τὸ ἄκρον, ἐνταῦθα δὴ περιέβαλλον ἀλλήλους καὶ στρατηγοὺς καὶ λοχαγοὺς δακρύοντες». Το δεύτερο μέρος της πορείας, ένας απίστευτος άθλος, έφτανε στο τέλος του καθώς αντίκρισαν από ψηλά τον Εύξεινο Πόντο (αλλά ακόμα είναι υπό συζήτηση ο ακριβής τόπος στο βουνό). Μερικές ημέρες αργότερα, μέσα στο άγριο καταχείμωνο, οι 8.600 άνδρες που είχαν απομείνει [Ανάβασις 4.8.22-23] «…ἐπορεύθησαν δύο σταθμοὺς παρασάγγας ἑπτά, καὶ ἦλθον ἐπὶ θάλατταν εἰς Τραπεζοῦντα πόλιν Ἑλληνίδα οἰκουμένην ἐν τῷ Εὐξείνῳ Πόντῳ, Σινωπέων ἀποικίαν, ἐν τῇ Κόλχων χώρᾳ. ἐνταῦθα ἔμειναν ἡμέρας ἀμφὶ τὰς τριάκοντα ἐν ταῖς τῶν Κόλχων κώμαις» κι ύστερα ξεκίνησαν την πορεία προς τα δυτικά με κατεύθυνση τον Βόσπορο.
Από την Τραπεζούντα (σήμερα Trabzon στο βορειοανατολικότερο σημείο της ασιατικής Τουρκίας) αρχίζει το τρίτο μέρος της πορείας με στόχο πάντα την επιστροφή στην πατρίδα. Πεζή μέχρι τη Σινώπη / Sinop, με πλοία που τους έδωσαν οι Σινωπείς μέχρι τον Βόσπορο, προβλήματα πολλά, πάρα πολλά, καθώς κανείς δεν μπορεί και δεν θέλει να φιλοξενήσει στην περιφέρειά του ένα τόσο μεγάλο μισθοφορικό στράτευμα. Εντέλει, τους καλεί στο κρατίδιό του ένας τοπικός Θράκας ηγεμόνας, ο Σεύθης. Η κόκκινη γραμμή στον χάρτη περνάει τώρα από την Ασία στην Ευρώπη, το τέταρτο μέρος της πορείας. Χειμώνας 400-399 π.Χ. Οι «Μύριοι» έχουν απομείνει 6.000. Ο Ξενοφών φτάνει μέχρι το θρακικό λιμανάκι της Σαλμυδησσού (αργότερα ονομάστηκε Μήδεια / τ. Midye, σήμερα Kıyıköy) και μας δίνει μερικές μοναδικής σπουδαιότητας πληροφορίες. Αλλά πολύ σύντομα η μισθοφορική στρατιά εγκαταλείπει τον Σεύθη και την Θράκη, επειδή κλήθηκε να ενισχύσει το μέτωπο που άνοιξαν οι Λακεδαιμόνιοι εναντίον των Περσών στη Μικρασία. Τώρα, η κόκκινη γραμμή, το πέμπτο μέρος της πορείας, περνάει ξανά από την Ευρώπη στην Ασία και καταλήγει στην Πέργαμο. Είναι η μοίρα των μισθοφόρων, που αναζητούν δουλειά και καλή αμοιβή. Τα τελευταία λόγια του Ξενοφώντα είναι πολύ ενδεικτικά της πικρής αλήθειας [Ανάβασις 7.8.26] «ἀριθμὸς συμπάσης τῆς ὁδοῦ τῆς ἀναβάσεως καὶ καταβάσεως σταθμοὶ διακόσιοι δεκαπέντε, παρασάγγαι χίλιοι ἑκατὸν πεντήκοντα, στάδια τρισμύρια τετρακισχίλια διακόσια πεντήκοντα πέντε. χρόνου πλῆθος τῆς ἀναβάσεως καὶ καταβάσεως ἐνιαυτὸς καὶ τρεῖς μῆνες». Αυτή την απίστευτη πορεία δείχνει η κόκκινη γραμμή.
Σειρά χάρτη
Αρχαιότητα / Antiquity
Έτος έκδοσης
1900, 2016
Γλώσσες
Αγγλικά με μικρές προσθήκες στα ελληνικά
Κλίμακα
ca. 1:8.000.000
Λέξεις - Κλειδιά
Ανατολική Θράκη / Ευρωπαϊκή Τουρκία.
Αρμενία.
Αρταξέρξης Β΄.
Αχαιμενιδική Αυτοκρατορία / Περσική Αυτοκρατορία.
Βαβυλώνα.
Βαν λίμνη.
Εύξεινος Πόντος / Μαύρη Θάλασσα.
Ευφράτης ποταμός.
Έφεσος.
Ικόνιο / Konya.
Ιωνία.
Καππαδοκία.
Κιλικία.
Κλασική εποχή.
Λυδία.
Λυκαονία, Ασιατική Τουρκία.
Μικρά Ασία / Ασιατική Τουρκία.
Ξενοφών, Αθηναίος στρατηγός.
Οροπέδιο Αν. Ανατολίας.
Παφλαγονία, Ασιατική Τουρκία.
Πέργαμος, πόλη / Bergama.
Πόντος.
Σάρδεις.
Σινώπη / Sinop.
Συρία.
Τίγρης ποταμός / Dicle.
Τραπεζούντα.
Χάρτης.