Καπάνταης - Μνήμες Ιωνίας (1990)
[Βιβλιογραφία]

Καπάνταης - Μνήμες Ιωνίας (1990)

Ο Μικρασιάτης γλύπτης Βάσος Καπάνταης (Μυτιλήνη 1924-Νέα Σμύρνη 1990) γεννήθηκε στο προσφυγικό περιβάλλον της Λέσβου δυο χρόνια μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή. Οι γονείς του, Δούκας και Θελξιόπη, το γένος Τσούρτσουλα, κατάγονταν από την Πέργαμο. Ο πατέρας του ήταν έμπορος καπνών και είχε, με συνεταίρους, ένα μικρό εργοστάσιο πού έκαναν τσιγάρα. Αλλά με την παγκόσμια Οικονομική Κρίση (το Κραχ) του 1929, όλα χάθηκαν. Λίγο αργότερα, ο Δούκας πέθανε. Τότε, ο οκτάχρονος Βάσος και η μάνα του, η χήρα Θελξιόπη, έζησαν την προσφυγιά και την ανέχεια. «Η Μυτιλήνη όμως παρέμενε ένας παράδεισος. Αργότερα, συγκρίνοντάς τη με άλλους τόπους, κατάλαβα τι τυχερός που στάθηκα να μεγαλώνω μέχρι τα δώδεκα χρόνια μου σ’ αυτό το θεϊκό Αιολικό περιβάλλον» γραφεί ο ίδιος στα Βιογραφικά αυτού του λευκώματος (σσ. 13-17), που κυκλοφόρησε με την ευκαιρία της αναδρομικής έκθεσης με έργα του στην Εθνική Πινακοθήκη τον Δεκέμβριο του 1990.

Ο ΒΚ σπούδασε Γλυπτική στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών και Αρχαιολογία στη Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών. Τα περισσότερα έργα του είναι κατασκευασμένα από χαλκό κι άλλα μέταλλα και εμπνέονται, συχνά, από τη Μικρασία και τη Μικρασιατική Καταστροφή. Φιλοτέχνησε, επίσης, έργα από πηλό και πέτρα. Δική του δημιουργία είναι το γλυπτό που κοσμεί την Εστία Νέας Σμύρνης, στην πλατεία Χρυσοστόμου Σμύρνης. Άλλα γνωστά έργα του είναι τα: Εισόδια Αθλητού (χαλκός, 1968), Ηρώο της Περγάμου (μάρμαρο, 1978), Σμύρνα (1985, άγαλμα από μέταλλο και μάρμαρο), το Ηρώο του Πόντου (1987, χαλκός και μάρμαρο) κι άλλα πολλά, τα οποία υπάρχουν στο λεύκωμα.

Στο λεύκωμα γράφουν οι: Άγγελος Δεληβορριάς, «Η ερωτική διάθεση στη γλυπτική του Βάσου Καπάνταη» (σσ. 18-21), Μάντω Οικονομίδου, «Βάσος Καπάνταης, Μετάλλια» (σσ. 23-24), Δημήτρης Παπαστάμος, «Βάσος Καπάνταης, Γλυπτική» (σσ. 25-27), Χρύσανθος Χρήστου, «Η γλυπτική του Βάσου Καπάνταη» (σσ. 28-34). Ακολουθούν: Τα έργα (σσ. 35-115). Η φωτογράφηση των έργων έγινε από τον Κώστα Κορωναίο. Σχολιασμένη Βιβλιογραφία (σσ. 117-119). Σύνολο σελ. 122, σκληρό εξώφυλλο και κουβερτούρα.

Μετά τον θάνατό του, κυκλοφόρησε η συγκεντρωτική έκδοση των ποιημάτων του, Το υπόλοιπον της διαδρομής (εκδ. Εστία, 1996), και ο αφιερωματικός τόμος Βάσος Καπάνταης γλύπτης (εκδ. Άγρα, 2007).