Σακελλαρίου, Λογοθέτης Λυκούργος της Σάμου (1772-1850) (2014)
[Βιβλιογραφία]
Μιχαήλ Β. Σακελλαρίου, Ένας συνταγματικός δημοκράτης ηγέτης κατά την Επανάσταση του ’21. Ο Γ. Λογοθέτης Λυκούργος της Σάμου (1772-1850), Ελένη Μπεχράκη (επιμ.), (Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, Ηράκλειο 2014)
Πρόκειται για µια πολυεδρική σύνθεση της ιστορίας µιας ηγετικής φυσιογνωµίας του 1821 βάσει και πολλών νέων πηγών. Επικεφαλής ενός λαϊκού κινήµατος στη Σάµο πριν από την Εθνεγερσία, διοίκησε πολιτικά και στρατιωτικά την πατρίδα του. Πριν κηρύξει την επανάσταση συνέταξε οργανικό νόµο και στρατιωτικό κανονισµό και τους έθεσε υπό την έγκριση του λαού. Έτσι δηµιούργησε στη Σάµο ένα τοπικό αυτόνοµο κράτος και πειθαρχηµένο στρατό. Κυβέρνησε δηµοκρατικά υπό τον έλεγχο εκλεγµένων από τον λαό πληρεξουσίων. Σφιχτά ενωµένοι, αρχηγός και λαός, αντιστάθηκαν µε επιτυχία σε επίµονες απόπειρες της ελληνικής κυβέρνησης που ήθελε να καταργήσει την αυτονοµία της Σάµου και να την διοικήσει ως επαρχία του κράτους. Ο Γεώργιος Λογοθέτης Λυκούργος κατήγαγε περιφανείς νίκες εναντίον ισχυρών τουρκικών αποβατικών δυνάµεων και κατέβαλε συστηµατικά αξιοσηµείωτες προσπάθειες για την αποτελεσµατική άµυνα του νησιού. Κατά την τετραετία 1830-1834, λαός και αρχηγός συνεργάστηκαν ώστε να ανατραπεί άρθρο του Πρωτοκόλλου του Λονδίνου που απέκλεισε τη Σάµο από το ελληνικό κράτος. Ο Λυκούργος οργάνωσε τη διοίκηση της Σάµου έτσι ώστε οι αποφάσεις να λαµβάνονται από συνελεύσεις αντιπροσώπων του λαού. Διαχειρίστηκε τα δηµόσια οικονοµικά µε χρηστότητα και υπό τον έλεγχο της λαϊκής αντιπροσωπείας, όντας σώφρων, προνοητικός και απαλλαγµένος από πάθη.
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ: Πρόλογος. Ευχαριστίες. 1. Tα πρώτα τριάντα πέντε χρόνια. 2. Η προσωπικότητα και ο χαρακτήρας. 3. Στην πολιτική με τους Καρμανιόλους. 4. Πληρεξούσιος και Τοποτηρητής του «Γενικού Επιτρόπου της Αρχής». 5. Νομοθέτης και οργανωτής. 6. «Ευεργέτης και, μετά Θεόν, Σωτήρ της Πατρίδος». 7. Στα Χιακά, 1822. 8. Έκπτωτος και αμυνόμενος. 9. Λαοπρόβλητος «Κυριάρχης της πατρίδος», δημοκρατικός ηγέτης. 10. Σωτήρια ανταρσία λαού και αρχηγού. 11. «Χριστός Σάμον έσωσε…». 12. Εσωτερικές υποθέσεις 1825–1828. 13. Μέλος του Πανελληνίου, πληρεξούσιος στην Δ΄ Εθνοσυνέλευση, έκτακτος επίτροπος Κάτω Μεσσηνίας και Λακωνίας. 14. Στον ύστατο αγώνα ο λαός αποφασίζει, ο αρχηγός εκτελεί. 15. Όλα χάνονται πλην της τιμής. 16. Μετανάστης. Μέλος ελληνικών νομοθετικών σωμάτων, υποστράτηγος της Φάλαγγας. Στον αγώνα για την ανατροπή του τυραννικού ηγεμόνα της Σάμου. Απόλογος σσ. 349-350.
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ σσ.351-418. 1. Το Σύνταγμα της Σάμου, 1821. 2. Απολογία – κατηγορητήριο για τα γεγονότα της Χίου, Μάιος 1822. 3. Ο Λυκούργος αντικρούει κατηγορίες και εκθέτει το έργο του, Δεκέμβριος 1823. 4. Ο Λυκούργος προειδοποιεί τις ένοπλες δυνάμεις της Σάμου ότι επίκειται επίθεση του οθωμανικού στόλου και τις θέτει σε επιφυλακή, 16 Μαρτίου 1824. 5. Λόγος του Λυκούργου προς τους πληρεξουσίους στη συνέλευση της 12ης Δεκεμβρίου 1824. 6. Λόγος του Λυκούργου προς τους πληρεξουσίους κοινούς κριτές, αξιωματικούς και λοιπούς πατριώτες, 27 Φεβρουαρίου 1825. 7. Καταστατικό της Φιλανθρωπικής Εταιρείας. 8. Διπλωματικό έγγραφο, 4 Δεκεμβρίου 1830. 9. Οδηγίες του Λυκούργου προς τη σαμιακή αποστολή που πρόκειται να συναντήσει τους πρέσβεις των τριών Δυνάμεων στην Κωνσταντινούπολη για να υποστηρίξει σε αυτούς τα σαμιακά δίκαια, 7 Ιανουαρίου 1831.
Βραχυγραφίες – Βιβλιογραφία σσ.419-428. Πηγές και βοηθήματα σσ.429-437. Γενικό ευρετήριο σσ. 439-453. Ευρετήριο συγγραφέων σσ.454-456. Σύνολο σελ. 458 (24 Χ 17 εκ.). Μαλακό εξώφυλλο.