Σωφρονίου, Το εισοδικό της Αγίας Σοφίας (2019)
[Βιβλιογραφία]
Χριστόφορος Δ. Σωφρονίου, Το εισοδικό της Αγίας Σοφίας, Δημήτρης Μαυρόπουλος (επιμ.), (Εκδόσεις Δόμος, Αθήνα 2019)
Το πόνημα του Ίμβριου καρδιολόγου Χριστόφορου Δ. Σωφρονίου είναι «ένα βιωματικό και ιστορικό οδοιπορικό στο όλον της Αγίας Σοφίας, στα εσωτερικά και τα εξωτερικά σημαίνοντα και σημαινόμενα, στα φανερά και στα μυστικά της τέχνης της και της ομορφιάς της» όπως δηλώνεται στην παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου. Και παρακάτω: «Ο συγγραφέας διατρέχει την ιστορία της, από την πρώτη θεμελίωση μέχρι τη σημερινή της κατάσταση, με αναφορές, περιγραφές, διηγήσεις συμβάντων και συμβαινομένων, σχολιασμούς άλλοτε ρεαλιστικούς και άλλοτε υπαινικτικούς, αξιολογήσεις και επισημάνσεις, ξεδιπλώνοντας τον κόσμο της Αγιασοφιάς, έναν κόσμο-σημείο της παρουσίας του ιερού, κόσμο ζώντων και κεκοιμημένων που αποτύπωσαν την παρουσία τους στους τοίχους και τα πατώματα, στους διαδρόμους και τα ανώγεια, στα ψηφιδωτά και στις τοιχογραφίες, αφήνοντας ίχνη λατρείας και προσκύνησης.». Πρόκειται, λοιπόν, για μία εντελώς ξεχωριστή «ανάγνωση» του κορυφαίου μνημείου, όπου κυριαρχεί η λαχτάρα του ιστοριοδίφη προσκυνητή, ο οποίος διακατέχεται από πολλές συναισθηματικές εξάρσεις.
Περιεχόμενα (εδώ γράφουμε τους τίτλους μονοτονικά, ενώ το βιβλίο είναι γραμμένο πολυτονικά): Ευλογία Οικουμενικού Πατριάρχου. Πρόλογος. Η θέση και η γενεαλογία. Κτητορικά. Οικοδόμηση. Αρχιτεκτονικά. Ανοικοδομήσεις. Ο αυλόγυρος - Το αίθριο. Ο εξωνάρθηκας. Ο εσωνάρθηκας Εισελεύσομαι...Από την κόγχη του ιερού στις βασιλικές πύλες. Νότιο κλίτος. Από τις βασιλικές πύλες στην κόγχη του ιερού. Βόρειο κλίτος. Από την κόγχη του ιερού στις βασιλικές πύλες. Τα μουσουλμανικά. Το κεντρικό κλίτος. Ο «νάρθηκας γυναικωνίτιδος». Το βόρειο κλίτος. Γυναικωνίτης. Το κεντρικό υπερώο. Ο τρούλος. Γυναικωνίτης. Το νότιο υπερώο. Αγνοουμένων ψηφιδωτών υπόμνησις. Δομή – Δομικά, στοιχεία του κτίσματος. Ο φωτισμός - Το φως.
Εξερχόμενοι...Οι εξωτερικές όψεις του ναού. Λειτουργικά και εκκλησιολογικά (και άλλα τινά). Ιστορικά αποκορυφώματα. Νυν και αεί... Επίμετρο. Βιβλιογραφικές αναφορές σσ. 271-274. Ευρετήριο ονομάτων και πραγμάτων. Πίνακες εικόνων και σχεδίων. Βιογραφικό του συγγραφέα. Σύνολο σελ. 298 (διαστάσεις 24 Χ 17 εκ) σκληρό εξώφυλλο. Η εικονογράφηση (125 εικόνες και 17 σχεδιαγράμματα) είναι έγχρωμη στην πλειονότητα και σε πολλές περιπτώσεις πολύ βοηθητική, αλλά ορισμένες φωτ είναι αρκετά σκοτεινές ή κακοτυπωμένες (πχ οι: 7, 11, 43, 60, 74, 120, 121).