Κολύμβα, Πάνω Μεριά (2000)
[Βιβλιογραφία]
Καδιώ Κολύμβα, Η Πάνω Μεριά του κόσμου (Εκδόσεις Αρμός, Αθήνα 2000)
Η συναρπαστική βιογραφία ενός ανθρώπου κι ενός τόπου, βασισμένη στο ημερολόγιο μιας καπετάνισσας. Μια ζωή γεμάτη τρικυμίες και μπουνάτσες στη Σαντορίνη και στον Πειραιά του περασμένου αιώνα και των αρχών του προπερασμένου, εποχή των μεγάλων αλλαγών. Μια ζωή απόλυτα δεμένη με τη θάλασσα, τη ναυτιλία και τη ναυτοσύνη. Από τα πανιά της σκούνας, μέχρι τα «λίμπερτυ» των αποζημιώσεων του Δεύτερου Παγκοσμίου πολέμου κι από τις βεγγέρες του νησιού ή τις διηγήσεις για τα μαυροθαλασσίτικα λιμάνια της τσαρικής Ρωσίας μέχρι τα ταξίδια στη μεταπολεμική Ευρώπη. Η καπετάνισσα είναι η γιαγιά της συγγραφέως, γεννημένη τον Νοέμβριο του 1882, την ημέρα του αγίου Μηνά, στην Πάνω Μεριά ή Απάνω Μεριά, το καπετανοχώρι της Σαντορίνης που, προπολεμικά, ονομάστηκε Οία «σε μια προσπάθεια απάλειψης μεσαιωνικών, τουρκικών ή αρβανίτικων ονομάτων, προς δόξαν των αρχαίων προγόνων». Από σόι καπεταναίων, η γιαγιά Καδιώ παντρεύτηκε τον καπετάνιο Γιώργο Σιγάλα το 1897 (στα 15 της χρόνια) κι από εκεί και πέρα αρχίζει η περιπέτεια της δικής της ζωής, μιας ζωής που παρακολουθεί και τη μετάβαση από την ιστιοφορία στη σύγχρονη ναυτιλία, ενώ κόβεται στα δύο όταν ο σεισμός χτύπησε τη Σαντορίνη το 1956. Γιατί, μολονότι η γιαγιά είχε φύγει προ πολλού από τη γενέτειρα –όπως το επέβαλε ο εφοπλισμός της νέας εποχής– με τον νου και την ψυχή της ήτανε πάντα εκεί. «Κράτησέ το εσύ, τούτο δα. Είναι το ημερολόγιό μου. Τα γράφω όλα μέσα. Όλα που μου έχουν συβεί…» είπε στην εγγόνα της, δίνοντάς της ένα δερμάτινο βιβλιαράκι και λέγοντας «να μάθεις για τη γιαγιά σου, ποια ήτονε». Τα ξημερώματα της επομένης, 2 Ιουλίου του 1967, η γυναίκα της θάλασσας έφυγε για την άλλη «Πάνω Μεριά» του κόσμου.
Χρήσιμο το Γλωσσάρι, επειδή η συγγραφέας έχει κρατήσει αρκετούς σαντορινιούς ιδιωματισμούς από την αφήγηση της γιαγιάς, σσ. 187-195. Σύνολο σελ. 200 (21 Χ 14).