Ξανθουδάκης, Καρδάμης, Ιστορία της μουσικής στη νεώτερη Ελλάδα, τ. Α΄ (2022)
[Βιβλιογραφία]
Χάρης Ξανθουδάκης, Πάνος Βλαγκόπουλος, Κώστας Καρδάμης, Στέλλα Κουρμπανά, Ιστορία της μουσικής στη νεώτερη Ελλάδα, τόμος A΄ Από την Άλωση της Πόλης έως την έξωση του Όθωνα, Χάρης Ξανθουδάκης (εκδ.), σειρά Εκδόσεις Ωδείου Αθηνών (Ωδείο Αθηνών, Κοινωφελές Ίδρυμα Κοινωνικού και Πολιτιστικού Έργου, Αθήνα 2022)
Η Ιστορία της Μουσικής στη Νεώτερη Ελλάδα θα αποτελέσει μία έκδοση ορόσημο, που θα καλύψει ένα μεγάλο κενό: τη συνολική παρουσίαση της συνεχούς παράδοσης της νεοελληνικής μουσικής ζωής και παραγωγής από την Άλωση έως και σήμερα. Αξιοποιώντας τις τελευταίες μουσικολογικές έρευνες και τον μεγάλο πλούτο παλαιών και νέων αρχειακών πηγών, τρεις εικονογραφημένοι τόμοι και έξι δίσκοι ακτίνας φωτίζουν άγνωστες πτυχές της μουσικής μας ιστορίας. Αν και οι πολύτομες γενικές εντόπιες Ιστορίες αναφέρονται συνήθως διεξοδικά στην εξέλιξη των τεχνών του λόγου αλλά και των εικαστικών τεχνών, κατά κανόνα αγνοούν τη μουσική. Σποραδική εξαίρεση αποτελεί το ρεμπέτικο τραγούδι, δίνοντας, έτσι, μιαν εντελώς λανθασμένη διαχρονική εικόνα της συνολικής πνευματικής ζωής του τόπου μας.
Η συγγραφή του τρίτομου έργου σε επιμέλεια του Κέντρου Ερευνών και Τεκμηρίωσης του Ωδείου Αθηνών έχει κυρίως δύο στόχους: Πρώτον, να συγκεντρώσει τα πολλαπλά πορίσματα της επιστημονικής έρευνας που έχει γίνει τις τελευταίες δεκαετίες, μετά την ίδρυση των τμημάτων μουσικών σπουδών στα ελληνικά πανεπιστήμια. Δεύτερον, να φωτίσει κεφάλαια ελάχιστα, ή καθόλου γνωστά, ιδιαιτέρως τα σχετικά με τη σύσταση και τον ρόλο της έντεχνης μουσικής στον ελληνικό κόσμο, πριν από τους Βαλκανικούς Πολέμους, δηλαδή, (α) στον ευρύτερο ελληνισμό, από την Άλωση της Κωνσταντινούπολης το 1453 έως την Επανάσταση του 1821 και (β) στο νεοελληνικό κράτος, από την ίδρυσή του έως το 1912.
Ο πρώτος τόμος περιλαμβάνει τα καθέκαστα πριν και έξω από την ύπαρξη του Ελληνικού Βασιλείου, και την περιγραφή της μουσικής κίνησης κατά την περίοδο της Επανάστασης, της Αντιβασιλείας και της βασιλείας του Όθωνα και περιλαμβάνει δύο CD. Σύνολο σελ. 648. Ο δεύτερος τόμος περιγράφει τη μουσική ζωή και τους θεσμούς από την έναρξη της βασιλείας του Γεωργίου Α΄ ως την Επανάσταση του Γουδή. Aφηγείται τα βασικότερα μουσικοϊστορικά γεγονότα και αναφέρεται στα κυριότερα έργα των Ελλήνων συνθετών της περιόδου. Ο τρίτος τόμος ασχολείται με τις διάφορες εκφάνσεις της μουσικής ζωής στην Ελλάδα από την περίοδο των Βαλκανικών πολέμων ως τα τέλη του 20ού αιώνα – τους μουσικούς θεσμούς και τα μοντερνιστικά κινήματα, τα ελαφρότερα μουσικά είδη, την ελληνική τζαζ, την γέννηση και εξέλιξη της ελληνικής ηλεκτρονικής μουσικής, και, βεβαίως, τους σημαντικότερους συνθέτες της ελληνικής λόγιας μουσικής και το έργο τους.
Την επιμέλεια της έκδοσης έχει αναλάβει μία εκδοτική ομάδα, αποτελούμενη από τους Χάρη Ξανθουδάκη, oμότιμο καθηγητή του Τ.Μ.Σ. του Ιονίου Πανεπιστημίου και διευθυντή του ΚΕΤΩΑ, Πάνο Βλαγκόπουλο, αναπλ. καθηγητή του Τ.Μ.Σ. του Ιονίου Πανεπιστημίου και ειδικό σύμβουλο του ΚΕΤΩΑ, Κώστα Καρδάμη, αναπλ. καθηγητή του Τ.Μ.Σ. του Ιονίου Πανεπιστημίου, Στέλλα Κουρμπανά, διδάκτορα του Τ.Μ.Σ. του Ιονίου Πανεπιστημίου, διδάσκουσα στο Τ.Μ.Σ. του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και έφορο του Αρχείου του Ωδείου Αθηνών. Τα μέλη της επιτροπής αποτελούν και μέλη της συγγραφικής ομάδας, η οποία συμπληρώνεται από έγκριτους μελετητές της νεοελληνικής μουσικής ιστορίας και ιστοριογραφίας. Η έκδοση του Κέντρου Ερευνών και Τεκμηρίωσης του Ωδείου Αθηνών, πραγματοποιείται χάρη στην ευγενική στήριξη του ΚΙΠΚΕ (Κοινωφελές Ίδρυμα Κοινωνικού και Πολιτιστικού Έργου) και θα αποτίσει φόρο τιμής στην επέτειο των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση. (Αποσπάσματα από την παρουσίαση του έργου στην Ιστοσελίδα του Ωδείου Αθηνών)