Παπάζογλου (έκδ.), Τυπικόν Μονής της Θεοτόκου της Κοσμοσώτειρας Φερρών (1994)
[Βιβλιογραφία]

«Αυτό είναι το τυπικό πού εγώ ο [σεβαστοκράτορας] Ισαάκιος, γιός του μεγάλου βασιλιά κυρού Αλεξίου του Κομνηνού, έχω συνθέσει για το ανακαινισμένο από εμένα και πρόσφατα εγκαινιασμένο, κατά την δεκάτη πέμπτη ινδικτιώνα του εξακισχιλιοστού εξακοσιοστού εξηκοστού έτους [6660 = 1151/52], μοναστήρι στο όποιο υπάρχει και το ψηφιδωτό εικόνισμα της Κοσμοσωτείρας και Θεομήτορος και της, σε πολλές περιστάσεις, ευεργέτιδός μου. Ο τόπος στον όποιον καθιδρύθηκε αυτό εδώ το θειο φροντιστήριο ήταν προηγουμένως ολότελα έρημος από ανθρώπους και άλλα κτίσματα, ήταν γεμάτος φίδια και σκορπιούς και γενικά ήταν τόπος δύσβατος, καλυμμένος με κάθε είδους άγρια βλάστηση. Το παρόν, λοιπόν, τυπικό περιέχει και ορίζει, με την βοήθεια του Θεού, την θέλησή μου και την φροντίδα μου για αυτό το μοναστήρι, πού βεβαίως –αν και ίσως όχι όλα–, τα έχω εκθέσει στην τελευταία και μυστική διαθήκη μου, θέλω δε να μένουν αυτά αναλλοίωτα και απαρασάλευτα στους αιώνες. Το προοίμιο αυτού του τυπικού, όπως και όλο το κείμενο του τυπικού, έχει γραφεί από εμένα όντας βαριά άρρωστος, το δε προοίμιο γενικά όλου τού κειμένου εγώ πού, όπως ειπώθηκε, έκτισα αυτό το θειο φροντιστήριο, το αφιέρωσα με πίστη θερμή στην Θεοτόκο την ευεργέτιδα και κοσμοσώτειρα, την οποία παρακαλώ έτσι να είναι σε όλα μου τα έργα, αδιάλειπτος βοηθός. Για αυτό, ώ πανόπτρια παμβασίλισσα, ας πω με την δική σου βοήθεια τις σκέψεις και τις θελήσεις του ταλαίπωρου νου μου αυτή την ώρα.» (Από την πρώτη παράγραφο του Προοιμίου του Τυπικού του Ισαακίου Κομνηνού, όπως το μετέφερε στα νέα ελληνικά ο εκδότης αυτού του πολύτιμου κειμένου ο καθηγητής Γ. Κ. Παπάζογλου.

Αυτή είναι η πιο πρόσφατη έκδοση του Τυπικού (Κανονισμοί για την περιουσία και τη λειτουργία της Μονής) , με πολλές διορθώσεις παλαιότερων εκδόσεων, αρκετές συμπληρώσεις και προσθήκες κάποιων λέξεων ή και φράσεων που είχαν παραλειφθεί ή παρερμηνευτεί. Η έκδοση του Γ. Κ. Παπάζογλου, καθηγητή στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, θεωρείται η πιο έγκυρη, ένα έργο που αποκαθιστά πολλά κενά. Επιπλέον, συνοδεύεται και από τη μεταγραφή του κειμένου του 1151/52 στα νεοελληνικά: στο «Επίμετρο» σσ. 175-227. Το προλογίζει ο Γιώργος Ντόλιος, δήμαρχος Φερρών το 1994.