Καζαμίας, Τα αδιάφορα / Kazamias, The Unnoticed (2023)
[Βιβλιογραφία]

Από τον Πρόλογο του Μανώλη Καζαμία, «Τα συναντάμε παντού, στους δρόμους, τα σταυροδρόμια, τις αυλές, τα μονοπάτια. Τα προσπερνάμε, τα συνηθίσαμε, μας είναι αδιάφορα. Εικονοστάσια, προσκυνητάρια, ενθύμια μνήμης, αναθήματα. Κάποιος κάποτε τα έστησε με πόνο προσωπικό ή ευγνωμοσύνη στη Θεία Πρόνοια. Το κάθε ένα έχει μια ανθρώπινη ιστορία να πει. Η αφορμή χάνεται στον χρόνο, όμως το τέχνημα παραμένει. Στέκουν σιωπηλά σε τόπους ορεινούς, πεδινούς, βράχια, παραλίες, πόλεις και νησιά. Όλοι τα σέβονται. Κανείς δεν τα πειράζει, δεν τα μετακινεί δεν τα γκρεμίζει. Είναι μέρος μιας κοινωνικής παράδοσης που συνδυάζει μνήμες και μεταφυσικές ανησυχίες.

Ξεχασμένα ή φροντισμένα μαρτυρούν, μέσα από μια ιδιότυπη κατασκευή, την αναζήτηση του απλού Έλληνα να εκφράσει την ανάγκη επικοινωνίας του με τα Θεία. Ανάγκη που υπάρχει από τα αρχαία χρόνια μέσα από αναθήματα, που σήμερα έχουν πάρει την μορφή των Εικονοστασίων. Τα Εικονοστάσια αποτελούν για μένα σημαντικό λαογραφικό στοιχείο. Είναι απτό δείγμα λαϊκής αρχιτεκτονικής και τοπικής τεχνοτροπίας. Η μνήμη ενός συνανθρώπου και το θρησκευτικό συναίσθημα εμπνέουν την τέχνη του μάστορα. Με ντόπια υλικά και προσωπική αισθητική δημιουργεί ένα αποτέλεσμα πότε ταπεινό, πότε μνημειώδες, πότε αρμονικό και πότε ακαλαίσθητα υπερβολικό. Η τραγική στιγμή που συνήθως μνημονεύουν, δημιουργεί μια αρνητική προκατάληψη που κάνει τα Εικονοστάσια ένα ευαίσθητο για προβολή θέμα. Επιπλέον, αυτά καθεαυτά, είναι θέμα δύσκολο για εικαστική σύνθεση και φωτογραφική αποτύπωση. 

Εικοσιπέντε χρόνια προσπαθώ να αποδώσω με τον φακό μου τα ιδιαίτερα στοιχεία που αντιπροσωπεύουν, πάντα σε σχέση με το περιβάλλον όπου στέκουν. Η ανθρώπινη ιστορία που κρύβουν, η αισθητική της κατασκευής, η ευρηματικότητα του τεχνίτη, η επίδραση του χρόνου και της φύσης στο ανθρώπινο δημιούργημα, είναι όλα όσα προκάλεσαν το φωτογραφικό μου ενδιαφέρον. Υπήρξε και παραμένει μία αποκαλυπτική αναζήτηση και προσωπική φωτογραφική πρόκληση. Θα νοιώσω μεγάλη χαρά εάν οι φωτογραφίες του λευκώματος εμπνεύσουν και σε εσάς μια διαφορετική ματιά για αυτά, τουλάχιστον όχι αδιάφορη.»

Εισαγωγικά κείμενα σε αυτή τη δίγλωσση έκδοση γράφουν: ο φωτογράφος Robert McCabe (σ. 5 αγγλικά, σ. 286 η ελλην. μτφp), ο γλύπτης Θόδωρος Παπαγιάννης, ομότ. καθηγητής Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών Αθηνών ( σ. 7 και σ. 286 η μτφρ στα αγγλικά), και ο αρχαιολόγος Πέτρος Θέμελης (σ. 9 και σ. 287 η μτφρ στα αγγλικά).

Το λεύκωμα περιλαμβάνει περισσότερες από 250 έγχρωμες φωτ, μερικές δισέλιδες. Σύνολο 290 σελίδες (διαστάσεις 27 Χ 26) σκληρό εξώφυλλο με κουβερτούρα.