Πελτίκογλου, Ιστορία του χειρόγραφου βιβλίου (2021)
[Βιβλιογραφία]

Συντομογραφία
Πελτίκογλου, Ιστορία του χειρόγραφου βιβλίου (2021)
Μορφή Εντύπου / Δημοσιεύματος
Βιβλίο

Βασίλειος Ι. Πελτίκογλου, Η ιστορία του χειρόγραφου βιβλίου (1ος-4ος αι. μ.Χ.) και ο Σιναϊτικός Κώδιξ, (Εκδόσεις Έννοια, Αθήνα 2021)

ISBN / ISSN
ISBN 978-960-641-035-2
Στοιχεία
Εις το βιβλίον προστρέχομε δια να εμπλουτίσωμε τας γνώσεις μας, επωφελούμενοι από την αποτεταμιευμένην εις αυτό σοφίαν, και την επιστημονικήν εμπειρίαν ώστε να θεμελιώσωμε «το νέον» του μέλλοντος. Οι Χριστιανοί, κατανοήσαντες λίαν ενωρίς την σημασίαν του βιβλίου, δηλαδή του κώδικος, υιοθέτησαν αυτόν ως μέσον αποτυπώσεως και διαδόσεως της Παλαιάς και της Καινής Διαθήκης και άλλων ψυχωφελών έργων - κειμένων. Ο Σιναϊτικός Κώδιξ είναι ο δεύτερος, κατά χρονολογικήν σειράν, μεγαλόσχημος περγαμηνός κώδιξ του 2ου ημίσεως του 4ου αι. (του έτους 360), οποίος περιείχεν ολόκληρον την Παλαιάν και την Καινήν Διαθήκην, καθώς και τα δύο μεταποστολικά απόκρυφα συγγράμματα, τον Ποιμένα του Ερμά και την Επιστολήν Βαρνάβα. Σώζεται σήμερον εις τέσσαρας ενότητας. Αποτελεί ένα εκ των αρχαιοτέρων πολυτίμων και ανεκτιμήτων χειρογράφων θησαυρών και σημαντικόν κώδικα αναφοράς της επιστήμης της Κριτικής Κειμένου της Αγίας Γραφής, καθ' όλην την διαδρομήν της ιστορίας των βιβλικών χειρογράφων. Ως εκ τούτου, την 4ην ενότητα αποτελούν τα ανευρεθέντα εις την Ιεράν Μονήν Αγίας Αικατερίνης, Όρους Σινά, το έτος 1975, φύλλα και σπαράγματα αυτού. Ο Σιναϊτικός Κώδιξ είναι το σημαντικώτερον βιβλικόν χειρόγραφον, μεταξύ πολλών σωζομένων σήμερον βιβλικών χειρογράφων, όχι μόνον εξ επόψεως κειμένου, αλλά και της εξελιγμένης βιβλικής μεγαλογραμμάτου γραφής. Είναι ο κώδιξ του οποίου το κείμενον διωρθώθη και συνεπληρώθη περισσότερον των λοιπών βιβλικών χειρογράφων. Είναι ο αρχαιότερος διασωθείς σταχωμένος κώδιξ, συντιθέμενος εκ πολλών τετραδίων. Το 2011 η Βρεττανική Βιβλιοθήκη εξέδωκεν, υπό μορφήν Fascmile, απάσας τας μέχρι σήμερον σωζομένας ενότητας αυτού, κατόπιν της ολοκληρώσεως του Codex Sinaiticus Project. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. Χαιρετισμός Παναγιωτάτου Οικουμενικού Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίου. Πρόλογος. Εισαγωγή. ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Α' Πινακίδες ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Β' Ο κύλινδρος και η χρήσις αυτού κατά τους πρώιμους χριστιανικούς χρόνους ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Γ' Σημειωματάρια: -Εφεύρεσις και καταγωγή των Σημειωματαρίων α) Μαρτσιάλης β) Ιούλιος Καίσαρ και ο Κώδιξ γ) Quintilianus δ) Ulpianus ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Δ' Τι ζητεί ο Απόστολος Παύλος; ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Ε' Κώδιξ: 1) Η καταγωγή του κώδικος και οι λόγοι υιοθετήσεως αυτού υπό των Χριστιανών α) Καταγωγή και προέλευσις του κώδικος β) Αντίκρουσις της απόψεως περί της ρωμαϊκής προελεύσεως του κώδικος 2) Υιοθέτησις και χρήσις του κώδικος υπό των Χριστιανών 3) Χριστιανικοί και μη κώδικες: Χρονολογική περιγραφή 4) Λόγοι υιοθετήσεως και χρήσεως του κώδικος υπό των Χριστιανών 5) Η χρήσις του κώδικος υπό των Χριστιανών και η αντι-ιουδαϊκή πολεμική ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ ΣΤ' Περί του εβραϊκού βιβλίου και των Ιουδαίων γραφέων: 1) Το εβραϊκόν βιβλίον 2) Ιουδαίοι Γραφείς: καθήκοντα και αρμοδιότητες αυτών ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Ζ' Επιβολή του κώδικος επί του κυλίνδρου και της περγαμηνής επί του παπύρου: Πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα αυτών ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Η' Περί κατασκευής παπύρινων και περγαμηνών κωδίκων ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Θ' Περί διαστάσεων των κωδίκων (παπύρινων και περγαμηνών) ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Ι' Εργαστήρια γραφής χειρογράφων (scriptoria) ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ ΙΑ' Περί γραφέων, γραφής και βιβλιοεμπορίας των χειρογράφων ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ ΙΒ' Θεωρίαι περί του τρόπου γραφής των χειρογράφων και των παρατηρουμένων σφαλμάτων και παραποιήσεων εις αυτά ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ ΙΓ' Χαρακτηρισμός λαθών και παραλείψεων παρατηρουμένων εις τα χειρόγραφα: 1) Ακούσια λάθη 2) Εκούσια λάθη ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ ΙΔ' Κριτήρια κριτικής κειμένου ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ ΙΕ' Πηγαί κριτικής κειμένου: 1) Χειρόγραφα 2) Εκκλησιαστικοί Πατέρες ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ ΙΣΤ' Nomina Sacra: 1) Ομάδες και αριθμός των Nomina Sacra, 2) Τρόποι γραφής των Nomina Sacra, 3) Χρονολόγησις των Nomina Sacra, 4) Nomina Sacra: Προέλευσις – καταγωγή, α) Nomina Sacra: Ελληνο-ρωμαϊκή επίδρασις, β) Ιουδαϊκή προέλευσις των Nomina Sacra, γ) Χριστιανική προέλευσις των Nomina Sacra. ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ ΙΖ' Nomina Sacra εις τον Σιναϊτικόν Κώδικα ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ ΙΗ' Σταυρόγραμμα ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ ΙΘ' Χριστόγραμμα ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟΝ ΣΙΝΑΪΤΙΚΟΣ ΚΩΔΙΞ Εισαγωγή ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Α' Η ανεύρεσις του Σιναϊτικού Κώδικος ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Β' Αι τέσσαρες σωζόμεναι ενότητες του Σιναϊτικού Κώδικος ΚΕΦΑΑΑΙΟΝ Γ' Τόπος και χρονολογία γραφής του Σιναϊτικού Κώδικος: 1) Τόπος γραφής, 2) Χρονολογία γραφής. ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Δ' Τρόπος γραφής του Σιναϊτικού Κώδικος: καθ' υπαγόρευσιν γραφή ή οπτική αντιγραφή; ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Ε' Οι γραφείς του Σιναϊτικού Κώδικος ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ ΣΤ' Λάθη παρατηρούμενα εις τον Σιναϊτικόν Κώδικα ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Ζ' Διορθωταί του Σιναϊτικού Κώδικος: διορθώσεις, διαγραφαί και προσθήκαι εις το κείμενον του Σιναϊτικού Κώδικος ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Η' Παλαιογραφικά δεδομένα του Σιναϊτικού Κώδικος: 1) Ύλη/υπόστρωμα γραφής του Σιναϊτικού Κώδικος, 2) Διαστάσεις των φύλλων του Σιναϊτικού Κώδικος. 3) Η μελάνη του Σιναϊτικού Κώδικος, 4) Φθοραί του Σιναϊτικού Κώδικος, 5) Η δομή του σώματος του Σιναϊτικού Κώδικος. ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Θ' Η στάχωσις του Σιναϊτικού Κώδικος ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Ι' Αι αριθμήσεις των τετραδίων του Σιναϊτικού Κώδικος ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ ΙΑ' Τύποι κειμένου της Καινής Διαθήκης: Τύπος κειμένου του Σιναϊτικού Κώδικος ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ ΙΒ' Η Επιστολή του Μ. Κωνσταντίνου και αι πεντήκοντα Βίβλοι ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ ΙΓ' Οι πίνακες (Κανόνες) του Ευσεβίου ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ ΙΔ' Η Βιβλιοθήκη της Καισαρείας της Παλαιστίνης ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ ΙΕ' Κανών της Καινής Διαθήκης: Σιναϊτικός Κώδιξ. Επιμύθιον. Παράρτημα Α': Επιστολή Βαρνάβα. Παράρτημα Β': Ποιμήν του Ερμά. Παράρτημα Γ': Φωτογραφικόν υλικόν των νέων ευρημάτων του Σιναϊτικού Κώδικος. Βιβλιογραφία Α) Ελληνική Β) Ξενόγλωσσος. Σύνολο σσ. 768, μαλακό εξώφυλλο (17x24 εκ.).
Λέξεις - κλειδιά
Βιβλιοθήκη.
Εβραϊκή θρησκεία.
Μονή Σινά.
Παλαιά Διαθήκη.
Παύλος, απόστολος.
Ρωμαϊκή, Αυτοκρατορική περίοδος.
Σιναΐτες θεολόγοι.
Ύστερη Αρχαιότητα.
Χειρόγραφα.
Χριστιανισμός.
Χριστιανοί.