Σάρδεις, στον Νομό Μανίσας (Μαγνησίας του Σιπύλου) / Manisa İli
[Αρχαιολογικος Χώρος / Μνημείο]

Ο αρχαιολογικός χώρος εκτείνεται στα δεξιά και στ' αριστερά του κεντρικού αυτοκινητόδρομου Ε-96, ο οποίος συνδέει την Σμύρνη με την Άγκυρα. Στην ουσία οι Σάρδεις είναι κτισμένες κατά μήκος αυτής της πανάρχαιας οδικής αρτηρίας, την οποία ακολουθεί και ο σύγχρονος Ε-96. Έτσι, τα αυτοκίνητα διασχίζουν την αρχαία πόλη, που υπήρξε ο σημαντικότερος σταθμός της οδού προς την ενδοχώρα της Ανατολίας. Η απόσταση από την Σμύρνη είναι 90 χλμ, από την Άγκυρα 500 χλμ, κι από το Σαλιχλί, την κοντινότερη κωμόπολη, μόλις 9 χλμ. Περνώντας, λοιπόν, κανείς έχει μία γρήγορη εικόνα των αρχαιοτήτων που εκτείνονται στ’ αριστερά του δρόμου (αν έρχεται από την Σμύρνη). Βλέπει κυρίως την ρωμαϊκή επέκταση των Σάρδεων, κτίσματα που ανήκουν στην Αυτοκρατορική περίοδο, την Ύστερη Αρχαιότητα και την Πρώιμη Βυζαντινή εποχή: στοά με μαγαζιά, ένα πελώριο συγκρότημα που περιελάμβανε συναγωγή, παλαίστρα και πολυτελή λουτρά (θέρμες). Οι παλαιότερες οικοδομικές φάσεις της πόλεως βρίσκονται στα ριζά του Τμώλου, από την άλλη πλευρά του δρόμου, και δεν ορατές. Θα πρέπει να περπατήσει κανείς για να φτάσει μέχρι εκεί για να επισκεφθεί και το Ιερό της Αρτέμιδος.