Δούναβης ποταμός
[Ποτάμι]

> Υπό κατασκευή IN ENGLISH
Κοινή ονομασία
Δούναβης ποταμός
Τοπική ονομασία
Γερμ. Donau, Ουγγρ. Duna, Σλοβάκικα Dunaj, Κροατικά, Σερβικά και Βουλγ. Dunav, Ρουμ. Dunărea, Ουκραν. Dunai
Είδος
Είδος
Πλωτός.
Πηγές
Ο Δούναβης, Donau στα γερμανικά, «γεννιέται» από την συμβολή δύο μικρών ποταμών του Μέλανα Δρυμού, κοντά στα σύνορα της Γερμανίας με την Ελβετία. Ο Μπρίγκαχ / Brigach και ο Μπρεγκ / Breg συναντιούνται στην κωμόπολη Donaueschingen του κρατιδίου Μπάντεν-Βούρτεμπεργκ / Baden-Württemberg της Γερμανίας. Το σημείο της συμβολής των δύο ποταμών το λένε οι Γερμανοί Donauzusammenfluss, «αφετηρία ή έναρξη της πορείας του Δούναβη». Από εκεί, το νεαρό ποτάμι κυλάει σε ορεινά εδάφη και κατευθύνεται προς τα βορειοανατολικά (δηλαδή προς την Βαυαρία).
Λεκάνη απορροής
817.000 τετρ χλμ.
Οι δέκα παραδουνάβιες χώρες κατέχουν: Ρουμανία 29% της λεκάνης απορροής, Ουγγαρία 11,60%, Σερβία 10,20%, Αυστρία 10%, Γερμανία 7% , Σλοβακία 5,90% , Βουλγαρία 5,90%, Κροατία 4,40%, Ουκρανία 3,80% και Μολντόβα 1,60%.
Άλλα εννέα κράτη κατέχουν τμήματα της ίδιας λεκάνης: Βοσνία-Ερζεγοβίνη 4,60%, Τσεχία 2,90%, Σλοβενία 2%, Μαυροβούνιο / Μοντενέγκρο 0,90%, Ελβετία 0,20%, ενώ η λεκάνη επεκτείνεται και στην Ιταλία, την Πολωνία, την Π. Γ. Δ. της Μακεδονίας και την Αλβανία, που η κάθε μια κατέχει το ίδιο ποσοστό: 0,10%.
Χρήσιμες πληροφορίες
Ο ποταμός Δούναβης έχει μήκος 2.860 χλμ και είναι πλωτός στο μεγαλύτερο μέρος του. Μέσο βάθος: 54 μ. Μέγιστο βάθος: 178 μ. Παντού επαναλαμβάνεται στερεότυπα ότι είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος ποταμός της Ευρώπης, μετά τον Βόλγα, αλλά το γεγονός ότι ο Δούναβης είναι ένας διεθνής ποταμόδρομος διευρωπαϊκής εμβέλειας (Μέλανας Δρυμός – Μαύρη Θάλασσα) διαφοροποιεί τα δύο ποτάμια και καθιστά τον Δούναβη τον σημαντικότερο ποταμό της Ευρώπης.
Κατεβαίνει από τον Μέλανα Δρυμό (Γερμανία), διασχίζει την Κεντρική και Κεντροανατολική Ευρώπη και, συνεχίζοντας την πορεία του προς τη Μαύρη Θάλασσα, διαμορφώνει το γεωγραφικό ορόσημο ανάμεσα στη Βαλκανική χερσόνησο / Νοτιοανατολική Ευρώπη και τον Βορρά: δηλαδή το μεγαλύτερο μέρος της Ρουμανίας και την Ανατολική Ευρώπη.
Περνάει από δέκα σύγχρονα κράτη (τα οποία είτε τα διασχίζει, όπως την Αυστρία, είτε διαμορφώνει ένα μέρος των συνόρων τους, όπως τη Βουλγαρία) κι από τέσσερις πρωτεύουσες κρατών: τη Βιέννη (Αυστρία), τη Μπρατισλάβα (Σλοβακία), τη Βουδαπέστη (Ουγγαρία) και το Βελιγράδι (Σερβία).
Οριοθετεί κρατικά σύνορα –πού χώρισαν δεκάδες ομογενείς ή ομόδοξες ή ομόγλωσσες πληθυσμιακές ομάδες–, δέχεται τα νερά πάμπολλων μικρών και μεγάλων ποταμών, χάρη στους οποίους δημιουργεί μια ευρύτατη λεκάνη απορροής, και εκβάλλει στα βορειοδυτικά της Μαύρης Θάλασσας, όπου σχηματίζει ένα πάρα πολύ εκτεταμένο Δέλτα.
Το δέλτα του Δούναβη, μαζί με τις γύρω λιμνοθάλασσες, καλύπτει επιφάνεια 5.640 τετρ. χλμ.
Εξαιτίας της τεράστιας έκτασής του, κυρίως όμως λόγω της μορφολογικής ποικιλίας του παραδουνάβιου περιβάλλοντος, αυτός ο διεθνής ποταμόδρομος χωρίζεται σε δύο μέρη:
αυτό του Άνω και Μέσου Δούναβη (Γερμανία – Αυστρία – Σλοβακία – Ουγγαρία – Κροατία – Β Σερβία) που καταλήγει στα Στενά (ΒΑ-Α Σερβία – ΝΔ Ρουμανία)
και αυτό του Κάτω Δούναβη (Α Σερβία – Ρουμανία, σύνορα Ρουμανίας – Βουλγαρίας και Ρουμανία – Μολντόβα – Ουκρανία) που καταλήγει στη Μαύρη Θάλασσα, περίπου χίλια χιλιόμετρα ανατολικότερα των Σιδηρών Πυλών. Στη Ρουμανία ανήκουν: το μεγαλύτερο μέρος του Κάτω Δούναβη, ο Θαλάσσιος Δούναβης (το τμήμα που μπορούν να αναπλεύσουν θαλάσσια πλεούμενα), το μεγαλύτερο μέρος του Δέλτα και το 29% της λεκάνης απορροής του.
Για τον Κάτω Δούναβη και για το Δέλτα υπάρχουν χωριστές ταυτότητες με αναλυτικά στοιχεία. Δες: Κάτω Δούναβης και Δέλτα του Δούναβη.
ΤΑ ΣΤΕΝΑ. Ανάμεσα στον μέσο και τον κάτω ρου του, ο Δούναβης διασχίζει ένα εντυπωσιακό φαράγγι. Πρόκειται για μια δύσκολη διαδρομή 160 χλμ, όπου κυριαρχούν οι βραχώδεις και απότομες πλαγιές που υψώνονται στις δυο όχθες (αριστερά η Ρουμανία, δεξιά η Σερβία), οι σκόπελοι και οι ύφαλοι, η ομιχλώδης ατμόσφαιρα και ο κλειστός ορίζοντας.
Ο όγκος και η ροή των υδάτων αυξάνονται κατακόρυφα (κατά 138% μεταξύ Βουδαπέστης και Σιδηρών Πυλών) και το ανάγλυφο του πυθμένα σχηματίζει επικίνδυνες κλίσεις, καθώς το ποτάμι εισέρχεται στην περιοχή των παλαιών καταρρακτών, στο στενότερο σημείο των Στενών: τις Σιδηρές Πύλες. Εδώ, σε μήκος τριών χιλιομέτρων το φαράγγι έχει ελάχιστο πλάτος 162-150 μέτρα.
Η ποταμοπλοΐα διεξάγεται με το σύστημα των δεξαμενών και υδροφρακτών, που ελέγχουν την στάθμη των νερών κι ανοίγουν ορισμένες ώρες για τα κατερχόμενα πλοία κι ορισμένες για τα ανερχόμενα.
Από την έξοδο των Σιδηρών Πυλών, το τοπίο αλλάζει εντελώς. Ο Κάτω Δούναβης, ώσπου να φτάσει στο Δέλτα, κυλάει μέσα σε πεδιάδα.
Δες στο Συνοδευτικό Υλικό: Νοτιοανατολική Ευρώπη / Βαλκανική Χερσόνησος: γεωπολιτικός χάρτης.
Σχετικές Οντότητες
Λέξεις - Κλειδιά
Αυστρία.
Βαλκάνια.
Βαυαρία.
Βοσνία-Ερζεγοβίνη.
Βουλγαρία.
Γερμανία.
Γέφυρα.
Γότθοι.
Δακία.
Δούναβης / Ίστρος.
Εύξεινος Πόντος / Μαύρη Θάλασσα.
Ευρώπη.
Θράκες.
Ιλλυρικό.
Κέλτες.
Κροατία.
Νερό.
Ουγγαρία.
Περιβαλλοντικές καταστροφές.
Ποτάμι.
Ποταμοπλοΐα.
Προϊστορικός οικισμός.
Ρουμανία.
Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, ανατολικό τμήμα.
Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, δυτικό τμήμα.
Σερβία.
Σιδηρές Πύλες.
Σλοβακία.
Τραϊανός.